Ἁγιολόγιον - Μάρτιος 26
Σύναξις Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ
Γαβριὴλ σηµαίνει ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Στὴν Ἁγία Γραφή, τὸν ἀρχάγγελο αὐτὸ τοῦ Θεοῦ συναντᾶµε µία φορὰ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ δυὸ φορὲς στὴν Καινή. Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, µᾶς τὸν παρουσιάζει ὁ Δανιὴλ σὲ µία ὅρασή του (Η´ 16-17), ὅταν ζητάει ἀπ᾿ αὐτὸν τὴν ἐξήγησή της. Ἐκεῖ παρουσιάζεται µπροστά του κάποιος ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι ὁ Γαβριήλ, καὶ τοῦ ἐξηγεῖ ὅτι τὸ κριάρι µὲ τὰ δυὸ κέρατα σήµαινε τοὺς βασιλεῖς τῆς Μηδίας καὶ τῆς Περσίας. Ὁ δὲ τριχωτὸς τράγος, τὸ βασιλιὰ τῆς Ἑλλάδας. Στὴν Καινὴ Διαθήκη, ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ στέλνεται στὸ Ζαχαρία (Λουκ. Α´, 11-19) καὶ τοῦ ἀναγγέλλει ὅτι ἡ γυναῖκα του Ἐλισάβετ θὰ συλλάβει καὶ θὰ γεννήσει τὸν Ἰωάννη τὸν Πρόδροµο. Ὁ Γαβριήλ, ἐπίσης, εἶναι αὐτὸς ποὺ εὐαγγελίζεται στὴν Παρθένο Μαρία τὴν ἄσπορη σύλληψη καὶ γέννηση τοῦ Σωτῆρα Χριστοῦ.
Οἱ Ἅγιοι 26 Μάρτυρες ποὺ µαρτύρησαν στὴ Γοτθία, ἀπὸ τοὺς ὁποίους οἱ δυὸ εἶναι Πρεσβύτεροι, Βαθούσης (ἢ Ἀαθούσης) καὶ Οὐίρκας (ἢ Οὐήρικας) µὲ τοὺς δυὸ γιούς του καὶ τὶς τρεῖς θυγατέρες του καὶ Ἀρπύλας ὁ µοναχός, λαϊκοὶ δέ, Ἄβηπας, Ἁγνὸς (ἢ Ἀγγίας), Ρύαξ (ἢ Ρυΐας), Ἠγάθραξ, Ἠσκόος (ἢ Ἠσκόης), Σύλλας, Σίγητζας (ἢ Σίδητζας), Σουηρίλας, Σεϊµβλᾶς, Ὀέρµας (ἢ Ὀέρθας), Φίλγας καὶ ἀπὸ τὶς γυναῖκες Ἄννα, Ἀλλᾶς, Βάρις (ἢ Βάρκα), Μωίκω, Μαµίκα, Οὐΐρκω (ἢ Οὐήκω) καὶ Ἀνιµαΐς
Ἔζησαν στὰ χρόνια του βασιλιᾶ τῶν Γότθων Ἰουγγουρίχου καὶ βασιλέως τῶν Ῥωµαίων Γρατιανοῦ (375-383). Ὅλοι αὐτοὶ οἱ Ἅγιοι ὁµολόγησαν τὸν Χριστὸ καὶ κάηκαν ζωντανοὶ ἀπὸ τὸν προαναφερθέντα βασιλιὰ τῶν Γότθων. Τότε συνέβη καὶ κάτι τὸ ἀξιοσηµείωτο. Κάποιος χριστιανός, ἔφερε στὴν Ἐκκλησία πρόσφορο, ἀλλὰ ἐκείνη τὴν στιγµὴ τὸν συνέλαβαν οἱ εἰδωλολάτρες καὶ ἀφοῦ ὁµολόγησε τὸν Χριστὸ ἔγινε ὁ ἴδιος πρόσφορο στὸν Θεό, παίρνοντας τὸ στεφάνι τοῦ µαρτυρίου µέσα στὸ καµίνι τῆς φωτιᾶς.
Οἱ Ἅγιοι Κοδρᾶτος, Θεοδόσιος, Μανουὴλ καὶ ἄλλοι σαράντα (40) ἀπὸ τὴν Ἀνατολή
Ὑπῆρξαν ὅλοι στὰ χρόνια τῶν διωγµῶν τῆς Ἐκκλησίας, ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες αὐτοκράτορες. Ἀφοῦ τοὺς συνέλαβαν, τοὺς πίεζαν ν᾿ ἀρνηθοῦν τὸν Χριστό. Ἀλλ᾿ αὐτοὶ ἐπανέλαβαν πολλὲς φορὲς τὴν ὁµολογία τους καὶ δήλωσαν, ὅτι ποτὲ δὲν θὰ λιποτακτοῦσαν ἀπὸ τὴν σηµαία τοῦ Εὐαγγελίου. Ἀπελπισµένος ὁ δικαστής, διέταξε νὰ διανοίξουν τὶς πλευρές τους. Ὅταν καὶ αὐτὸ τὸ βασανιστήριο στάθηκε ἀνίσχυρο νὰ µεταβάλει τὴν ἀφοσίωσή τους στὸν Χριστό, διέταξε τὸν ἀποκεφαλισµό τους.
Ὁ Ὅσιος Στέφανος ὁ Ὁµολογητής, ἡγούµενος Τρίγλιας
Ἔζησε στὰ χρόνια του βασιλιᾶ Λέοντα τοῦ Ἀρµενίου (813-820). Ἀφοσιώθηκε µὲ θέρµη στὴν ἀσκητικὴ ζωή, καὶ δὲν ἄργησε νὰ διακριθεῖ γιὰ τὴν ὑπέροχη ἀρετή του. Σὰν ἡγούµενος τῆς µονῆς Τρίγλιας, διακρίθηκε ὄχι µόνο γιὰ τὴν συνετὴ καὶ χρηστὴ διοίκησή του, ἀλλὰ καὶ διότι φρόντιζε µὲ ζῆλο γιὰ τὸ πνευµατικὸ µέρος τῆς µοναστηριακῆς ζωῆς, ποὺ εἶναι καὶ ὁ κυριότερος σκοπός της. Ἀλλ᾿ ὅταν ὁ εἰκονοµάχος Λέων ὁ Ε´ ἐξέδωσε διαταγὲς ἐναντίων τῶν ἁγίων εἰκόνων, τότε ὁ ἡγούµενος Στέφανος ἄφησε τὸ µοναστήρι του καὶ κατέβηκε στὶς πόλεις. Ἐκεῖ στήριζε τοὺς διωκόµενους καὶ ἐνίσχυε τὴν ἄκαµπτη ἀντίστασή τους. Γιὰ τὶς ἐνέργειές του αὐτὲς συνελήφθη καὶ ὑποβλήθηκε σὲ φυλακίσεις καὶ ἐξορίες. Μέσα δὲ σ᾿ αὐτὲς τὶς κακοπάθειες, ἄφησε τὴν τελευταία του πνοή. (Ἡ µνήµη του ἀπὸ ὁρισµένους Συναξαριστὲς ἐπαναλαµβάνεται καὶ τὴν 3η Σεπτεµβρίου).
Διήγηση ὠφέλιµη Μάλχου µοναχοῦ, ποὺ αἰχµαλωτίστηκε
Μὲ δυὸ λόγια ἡ διήγηση αὐτὴ ἔχει ὡς ἑξῆς: ὁ Μάλχος, ποὺ ἦταν µοναχὸς σὲ κάποιο µοναστήρι, ἔκανε παρακοὴ στὸν Γέροντά του καὶ ξεκίνησε γιὰ τὴν πατρίδα του τὴν Μαρώνεια τῆς Συρίας, γιὰ νὰ παραλάβει τὴν κληρονοµιὰ τῶν πεθαµένων γονιῶν του. Στὸ δρόµο τὸν συνέλαβαν Σαρακηνοὶ καὶ µαζὶ µὲ µία γυναῖκα τοὺς πούλησαν σ᾿ ἕναν Αἰθίοπα. Ἐκεῖ ὁ Μάλχος ἔδειξε ἄριστο παράδειγµα ὑπηρέτου. Καὶ ὁ κύριος του γιὰ νὰ τὸν ἀνταµείψει, τοῦ πρότεινε νὰ παντρευτεῖ τὴν συναιχµάλωτό του γυναῖκα. Ὁ Μάλχος τοῦ ἐξήγησε ὅτι εἶναι µοναχὸς καὶ δὲν τοῦ ἐπιτρέπεται νὰ παντρευτεῖ. Ὁ Αἰθίοπας ὅµως τὸν ἀπείλησε καὶ ἔτσι ὁ Μάλχος ἔκανε εἰκονικὸ γάµο µὲ τὴν γυναῖκα αὐτή. Κάποια νύχτα, κατόρθωσαν καὶ δραπέτευσαν, ἀλλ᾿ ὁ Αἰθίοπας µαζὶ µ᾿ ἕναν ὑπηρέτη του τοὺς κυνήγησαν. Αὐτοὶ γιὰ νὰ σωθοῦν µπῆκαν σὲ µία σπηλιά, ποὺ ἦταν γεµάτη ἄγρια θηρία. Ἔκαναν τὸ σηµεῖο τοῦ Σταυροῦ καὶ τὰ θηρία δὲν τοὺς ἄγγιξαν καθόλου. Μόλις ὅµως µπῆκε στὴ σπηλιὰ ὁ Αἰθίοπας µὲ τὸν ὑπηρέτη του, γιὰ νὰ σφάξουν τὸν Μάλχο µὲ τὴν γυναῖκα, ὅρµησε µία λέαινα καὶ τοὺς κατασπάραξε. Τότε ὁ Μάλχος µὲ τὴν γυναῖκα, ἀφοῦ εὐχαρίστησαν τὸν Θεὸ γιὰ τὴν σωτηρία τους, ἡ µὲν γυναῖκα µπῆκε σὲ γυναικεῖο µοναστήρι, ὁ δὲ Μάλχος γύρισε στὸ δικό του, συλλογιζόµενος ὅτι ἡ παρακοὴ τὸν ὁδήγησε σὲ ἄσχηµες περιπέτειες, καὶ πὼς ὁ ἀσφαλέστερος δρόµος εἶναι αὐτὸς τῆς ὑπακοῆς.
Ὁ Ὅσιος Βασίλειος ὁ Νέος ἀδελφὸς τοῦ Ὁσίου Παύλου τοῦ ἐν τῷ Λάτρῳ
Ἡ βιογραφία του σῴζεται χειρόγραφη στὴ Σκήτη τῆς Ἁγίας Ἄννας τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀλλὰ καὶ ἀλλοῦ.
Ὁ Ἅγιος Γεώργιος ἀπὸ τὴν Σόφια τῆς Βουλγαρίας
Ὁ Ἅγιος αὐτὸς Γεώργιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Σόφια τῆς Βουλγαρίας καὶ κάποτε βρέθηκε στὴν Ἀδριανούπολη τῆς Θρᾴκης. Ἐκεῖ πῆγε σὲ κάποιο Ἀγαρηνὸ τοξοποιὸ γιὰ νὰ φτιάξει τὸ τόξο του. Σὲ κάποια στιγµὴ ὅµως ὁ Ἀγαρηνὸς τοξοποιὸς ἔβρισε τὸν Χριστὸ καὶ ὁ Γεώργιος µὲ δυνατὴ φωνὴ τοῦ εἶπε ὅτι, «µέγας µόνος Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡµῶν...». Αὐτὸ ἄκουσαν οἱ ἐκεῖ παρευρισκόµενοι Τοῦρκοι, ὅρµησαν ἐπάνω του καὶ τὸν χτύπησαν σκληρά. Κατόπιν τὸν ὁδήγησαν στὸν ἡγεµόνα, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ ὁ γενναῖος Γεώργιος ὁµολόγησε τὸν Χριστό. Τότε ἀκολούθησε µία σειρὰ φρικτῶν βασανιστηρίων καὶ αὐστηρῆς ἀποµόνωσης. Κατόπιν µὲ ὑποσχέσεις καὶ κολακεῖες προσπάθησαν νὰ κάµψουν τὸ φρόνηµά του, ἀλλὰ καὶ πάλι ὁ Γεώργιος, ποὺ ἦταν ἐγγράµµατος, µὲ εὔστοχες ἀπαντήσεις ὁµολογοῦσε τὸν Χριστὸ Θεὸ ἀληθινό. Τελικὰ τὴν Μ. Τρίτη στὶς 26 Μαρτίου 1437 τὸν ἔκαψαν ζωντανὸ µὲ φρικτὸ τρόπο καὶ ἔτσι πῆρε τὸ στεφάνι τοῦ µαρτυρίου. Ἦταν σὲ ἡλικία 30 χρονῶν.
Ὁ Ἅγιος Πούλιος ὁ Ἀναγνώστης
Ἁγιολόγιον - Μάρτιος 27
Ἡ Ἁγία Ματρώνα ἡ ἐν Θεσσαλονίκῃ
Ἡ Ματρώνα ἔζησε στὰ ἀρχαῖα χριστιανικὰ χρόνια καὶ ἦταν ὑπηρέτρια, στὸ σπίτι ἑνὸς ἀνωτέρου ἀξιωµατούχου Ἑβραίου, στὴ Θεσσαλονίκη. Αὐτὸς ἦταν παντρεµένος µὲ µία, ἐπίσης Ἑβραία, ποὺ ὀνοµαζόταν Παντίλλα. Ἡ Ματρώνα, χωρὶς νὰ τὸ ξέρουν οἱ κύριοί της, ἔγινε χριστιανή. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔµεινε κρυφὸ γιὰ πολὺ καιρό, διότι ἐκτελοῦσε µὲ πολλή ἀκρίβεια τὴν ὑπηρεσία της καὶ εἶχε τὴν εὐµένεια τῆς κυρίας της. Μὲ τὸν καιρό, ὅµως, ἀποκαλύφθηκε. Ἐνῷ ἡ Ἑβραία κυρία πήγαινε στὴ συναγωγή, ἡ Ματρώνα ἐκµεταλλευόµενη τὴν εὐκαιρία ἐκτελοῦσε τὰ θρησκευτικά της καθήκοντα στὴ χριστιανικὴ Ἐκκλησία. Τὴν κατασκόπευσαν, ὅµως, οἱ ἄλλες ὑπηρέτριες καὶ τὴν πρόδωσαν στὴν Παντίλλα. Ἡ σκληρὴ Ἑβραία τὴν κάλεσε νὰ τῆς πεῖ ἂν ὅλα αὐτὰ ἀληθεύουν. Ἡ Ματρώνα τότε ὁµολογεῖ τὴν πίστη της καὶ κακοποιεῖται ἄγρια ἀπὸ τὴν Παντίλλα. Χωρὶς καµιὰ µνησικακία ἡ Ματρώνα, ὁµολογεῖ καὶ πάλι ὅ,τι ὑπαγορεύει ἡ συνείδησή της, δηλαδὴ Χριστὸν Ἐσταυρωµένον. Διότι ἡ ψυχή της εἶχε µέσα «ἀγάπη ἐκ καθαρᾶς καρδίας καὶ συνειδήσεως ἀγαθῆς καὶ πίστεως ἀνυπόκριτου». Δηλαδή, ἀγάπη ἀπὸ καθαρὴ καὶ ἀνιδιοτελῆ καρδιὰ καὶ συνείδηση ἀγαθή, ἐλεύθερη ἀπὸ κάθε τύψη, καὶ πίστη ἀληθινή. Ἡ Παντίλλα τότε µὲ περισσότερη ὠµότητα τὴν µαστιγώνει καὶ τὴν ρίχνει στὴ φυλακή. Ἐκεῖ µέσα ἡ Ματρώνα παρέδωσε τὸ πνεῦµα της στὸ Θεό.
Ὁ Ὅσιος Κήρυκος ὁ ἐν τῷ Ἄσπρῳ
Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Οἱ Ἅγιοι Φίλητος, Λυδία, τὰ δυό τους παιδιὰ Θεοπρέπιος καὶ Μακεδόνας, Ἀµφιλόχιος ὁ δούκας καὶ Κρονίδης ὁ Κοµενταρήσιος
Σὲ καιρὸ διωγµοῦ, καὶ ὅταν αὐτοκράτορας ἦταν ὁ Ἀδριανὸς (117-138), ὁ Φίλητος µὲ τὴν σύζυγό του Λυδία καὶ τὰ δυό τους παιδιά, συνελήφθησαν καὶ τοὺς ζητήθηκε ν΄ ἀρνηθοῦν τὸ Χριστό. Ἀλλὰ γονεῖς καὶ παιδιά, ἔµειναν πιστοὶ στὴν ὁµολογία Του. Οὔτε ταράχτηκαν καθόλου, ὅταν δόθηκε ἡ διαταγὴ νὰ τοὺς θανατώσουν µὲ βασανιστήρια. Ἀντίθετα, τὰ ἀπέµειναν µὲ θαυµαστὴ καρτερία. Τέτοια δὲ ὑπῆρξε ἡ σταθερότητα καὶ ἡ πραότητά τους ἀπέναντι στοὺς δηµίους, ὥστε οἱ παρευρισκόµενοι ἄρχοντες, Ἀµφιλόχιος καὶ Κρονίδης, ἦλθαν καὶ αὐτοὶ στὴ χριστιανικὴ θρησκεία. Καὶ ἐπειδὴ ἐπέµεναν, διατάχθηκε νὰ θανατώσουν µαρτυρικὰ καὶ αὐτούς. Κατόπιν, σειρὰ βασανιστηρίων ἐφαρµόστηκαν ἐναντίον τῆς οἰκογένειας, ποὺ µὲ παρέµβαση τῆς θείας δυνάµεως δὲν εἶχαν ἀποτέλεσµα. Τελικά τους βρῆκε ὁ θάνατος καὶ κατατάχθηκαν ὅλοι στὸν ἔνδοξο µαρτυρικὸ χορό.
Οἱ Ἅγιοι Ἰωάννης καὶ Βαρούχιος
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Ὁ Προφήτης Ἀνάνι
Ὑπῆρξε στὰ χρόνια του βασιλιᾶ Ἰούδα (955 π.Χ.). Ὁ βασιλιὰς Ἀσὰ µὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, εἶχε στὴν ἀρχὴ ἀποκρούσει νικηφόρα τὴν ἐναντίον του ἐπιδροµὴ τοῦ βασιλιᾶ τῆς Συρίας. Κατόπιν ὅµως ὁ Ἀσὰ συνθηκολόγησε µὲ τὸν βασιλιὰ τῆς Συρίας καὶ τοῦ ἔστειλε χρυσὸ καὶ ἀσῆµι, γιὰ νὰ τὸν βοηθήσει στὸν πόλεµο ἐναντίον τοῦ βασιλείου τοῦ Ἰσραήλ. Τότε ὁ Προφήτης Ἀνάνι, παρουσιάστηκε στὸν Ἀσὰ καὶ τοῦ ἔκανε δριµύτατη παρατήρηση (Β΄ Παραλειπ. ιστ΄ 7-10). Ὁ Ἀσὰ ὀργισµένος, φυλάκισε τὸν Προφήτη. Τελικὰ ὅµως αὐτὸς ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ὁ Ὅσιος Παῦλος ἐπίσκοπος Κορίνθου
Ἦταν ἀδελφὸς τοῦ ἐπισκόπου Ἄργους καὶ Ναυπλίου Πέτρου, βλέπε σχετικῶς 3 Μαΐου.
Ὁ Ὅσιος Εὐτύχιος
Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ἁγιολόγιον - Μάρτιος 28
Ὁ Ὅσιος Ἰλαρίων ὁ Νέος
Ὑπῆρξε ἡγούµενος τῆς Μονῆς Πελεκητὴς στὴν Τρίγλια καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ὁ Ἅγιος Ἠρωδίων
Εἶπε ὁ Κύριος: «Ὅστις θέλει ὀπίσω µου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω µοι». Δηλαδή, ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ µὲ ἀκολουθεῖ σὰν µαθητής µου, ἂς διακόψει κάθε σχέση µὲ τὸ διεφθαρµένο ἀπὸ τὴν ἁµαρτία ἑαυτό του καὶ ἂς πάρει τὴν ἀπόφαση νὰ ὑποστεῖ γιὰ µένα ὄχι µόνο κάθε θλίψη καὶ δοκιµασία, ἀλλὰ ἀκόµη καὶ σταυρικὸ θάνατο. Καὶ τότε ἂς µὲ ἀκολουθεῖ, µιµούµενος τὸ παράδειγµά µου. Ἕνας τέτοιος µαθητής, µέσα στοὺς 70 µαθητὲς τοῦ Κυρίου, ἦταν καὶ ὁ Ἠρωδίων. Μετὰ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου, ὁ Ἠρωδίων ἀφοσιώθηκε στὸ κήρυγµα τοῦ Εὐαγγελίου, συνεργάτης τῶν 12 Ἀποστόλων, καὶ ἰδιαίτερα τοῦ Πέτρου. Μετὰ τὸ µαρτυρικὸ θάνατο τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα τοῦ Πρωτοκλήτου, στὴν Ἐκκλησία τῆς Πάτρας ἐπίσκοπος ἔγινε ὁ Ἠρωδίων. Τὰ καθήκοντα τῆς νέας του θέσης, ὁ Ἠρωδίων τὰ ἐπιτελοῦσε µὲ ἀληθινὸ ἀποστολικὸ ζῆλο. Ἀλλὰ ἡ λύσσα τῶν εἰδωλολατρῶν ἔµελλε νὰ χτυπήσει καὶ αὐτόν. Ἀφοῦ τὸν συνέλαβαν, ἄγρια τὸν ἔδειραν καὶ τὸν λιθοβόλησαν. Ἔπειτα, µὲ τὸν πιὸ ὠµὸ τρόπο τὸν ἔσφαξαν. Ἔτσι, ἡ ζωή του ἐπισφραγίσθηκε µὲ τὴν ἔσχατη αὐταπάρνηση καὶ τὸ αἷµα του πότισε τὸν σπόρο τοῦ Εὐαγγελίου καὶ συνετέλεσε στὴ γρηγορότερη καρποφορία του στὴν ἑλληνικὴ γῆ. (Ἡ µνήµη του ἐπαναλαµβάνεται καὶ τὴν 8η Ἀπριλίου).
Οἱ Ἅγιοι Ῥῶσοι Στέφανος ὁ Θαυµατουργὸς καὶ Εὐστράτιος Ὁσιοµάρτυρας, ὁ Σπηλαιώτης
Ὁ Ὅσιος Ἡσύχιος ὁ Ἱεροσολυµίτης
Συγγραφεὺς ἀνεκδότων συγγραµµάτων (+ 5ος αἰ.).
Ἁγιολόγιον - Μάρτιος 29
Οἱ Ἅγιοι Μᾶρκος ἐπίσκοπος Ἀρεθουσίων, Κύριλλος Διάκονος, καὶ τῶν ἐν Ἀσκαλώνι καὶ Γάζῃ παρθένων γυναικῶν καὶ ἱερωµένων ἀνδρῶν
Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ἦταν ἐπίσκοπος στὰ χρόνια του Μ. Κων/νου. Μία µέρα, κινούµενος ἀπὸ θεῖο ζῆλο, γκρέµισε ἕνα ναὸ τῶν εἰδώλων καὶ τὸν ἔκανε ἐκκλησία. Ὅταν ὅµως ἀνέλαβε αὐτοκράτωρ ὁ Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης, συνέλαβε τὸ Μάρκο, διότι γκρέµισε τὸν εἰδωλολατρικὸ ναό. Τότε οἱ στρατιῶτες, ἀφοῦ τὸν γύµνωσαν καὶ τὸν µαστίγωσαν ἀλύπητα, τὸν ἔριξαν µέσα σὲ χαντάκια µὲ βρώµικο νερό. Μετὰ τὸν ἔβγαλαν ἀπὸ ἐκεῖ, καὶ τὸν παρέδωσαν σὲ µικρὰ παιδιά, νὰ τὸν τρυποῦν µὲ βελόνες. Ἔπειτα, ἔβρεξαν τὸ σῶµα του µὲ ἅλµη. Κατόπιν τὸν ἄλειψαν µὲ µέλι καὶ τὸν κρέµασαν ἀνάποδα στὸν ἥλιο, γιὰ νὰ εἶναι τροφὴ στὶς µέλισσες καὶ στὶς σφῆκες. Ὅλα αὐτὰ τὰ βάσανα ὁ Μᾶρκος τὰ ὑπέστη µὲ ἀνδρεία καὶ πολλὴ ὑποµονή. Ὁπότε, βλέποντας οἱ εἰδωλολάτρες αὐτὴ τὴν ἀνδρεία καὶ µεγαλοψυχία τοῦ γέροντα Μάρκου, ἔγινε στὶς ψυχὲς τοὺς µέγα θαῦµα. Ἀφοῦ τὸν κατέβασαν ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ τὸν εἶχαν κρεµασµένον, µετενόησαν, ἔγινε διδάσκαλός τους καὶ ἔµαθαν ἀπ᾿ αὐτὸν τὴν ἀληθινὴ πίστη. Ἔρχεται, ἔτσι, νὰ µᾶς ὑπενθυµίσει ὁ Ἅγιος Μᾶρκος τὸ θεόπνευστο λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «ἀνδρίζου καὶ ἴσχυε, µὴ φοβοῦ µηδὲ δειλιάσῃς µηδὲ πτοηθῇς ἀπὸ προσώπου αὐτῶν». Νὰ ἔχεις, δηλαδή, ἀνδρεία καὶ θάῤῥος. Μὴ φοβᾶσαι, οὔτε νὰ δειλιάσεις. Οὔτε νὰ τροµάξεις µπροστὰ στοὺς ἐχθρούς σου.Ἐπὶ Ἰουλιανοῦ του Παραβάτη ἔλαµψε καὶ ὁ Διάκονος Κύριλλος, καύχηµα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Φοινίκης. Ἐπειδὴ στάθηκε ἀµετακίνητος στὴ χριστιανικὴ ὁµολογία καὶ κήρυττε κατὰ τῶν εἰδώλων, κίνησε τὴν µανία τῶν εἰδωλολατρῶν, οἱ ὁποῖοι µὲ ξίφη ἄνοιξαν τὴν κοιλιά του καὶ χύθηκαν τὰ σπλάχνα του. Μὲ τὸν ἴδιο θάνατο τελείωσαν τὴν ζωή τους καὶ ἀρκετὲς παρθένες γυναῖκες στὴν Ἀσκάλωνα καὶ τὴν Γάζα, καθὼς καὶ µερικοὶ ἱερωµένοι, τῶν ὁποίων ἡ µνήµη συνεορτάζεται τὴν ἡµέρα αὐτή.
Οἱ Ἅγιοι Ἰωνᾶς, Βαραχήσιος καὶ οἱ σὺν αὐτοῖς Ζανιθᾶς, Λάζαρος, Μαρουθᾶς, Ναρσῆς, Ἠλίας, Μαρῆ (κατ᾿ ἄλλους Μαρής), Ἄβιβος, Σιµιάθη (κατ᾿ ἄλλους Σιµιάθης) καὶ Σάβα ἢ Σώθα (κατ᾿ ἄλλους Σάββας)
Ἦταν ἀσκητὲς καὶ µαρτύρησαν περίπου τὸ 330 µ.Χ., ὅταν βασιλιὰς τῶν Περσῶν ἦταν ὁ Σαβώριος καὶ τῶν Ῥωµαίων ὁ Μέγας Κων/νος. Αὐτοὶ λοιπόν, ἀναχώρησαν ἀπὸ τὴν Μονὴ ποὺ µόναζαν καὶ πῆγαν σὲ κάποια κωµόπολη, ποὺ ὀνοµαζόταν Μαρβιαβὼχ (ἢ Μαρµιαβώχ). Ἐκεῖ ἐπισκέφθηκαν ἐννιὰ κρατούµενους Μάρτυρες στὴν εἱρκτή, τὸν Ζανιθά, Λάζαρο, Μαρουθά, Ναρσή, Ἠλία, Μαρῆ, Ἄβιβο, Σιµιάθη καὶ Σάβα (ἢ Σώβα) καὶ τοὺς ἐνθάῤῥυναν στὸ µαρτύριο. Ἀµέσως τότε συνέλαβαν καὶ αὐτοὺς καὶ τοὺς ὁδήγησαν µπροστὰ σὲ τρεῖς ἄρχοντες τῶν Περσῶν, τὸν Μασδράθ, τὸν Σιρῶ καὶ Μαρµισή. Αὐτοὶ συµβούλευσαν τοὺς Ἰωνᾶ καὶ Βαραχήσιο ν᾿ ἀρνηθοῦν τὸν Χριστὸ καὶ νὰ προσκυνήσουν τὴν φωτιά, τὸ νερὸ καὶ τὸν ἥλιο. Ἐπειδὴ ὅµως οἱ Ἅγιοι στάθηκαν σταθεροὶ στὴν πίστη τους, τοὺς βασάνισαν φρικτὰ καὶ τοὺς θανάτωσαν ἀφοῦ κατατεµάχισαν τὰ σώµατά τους. Τὰ ἁγία λείψανά τους τὰ ἀγόρασε κάποιος χριστιανὸς καὶ τὰ ἔθαψαν µαζὶ µὲ αὐτὰ τῶν ἐννιὰ προαναφερθέντων Μαρτύρων.
Ὁ Ἅγιος Εὐστάθιος ὁ Ὁµολογητὴς ἐπίσκοπος Χίου Βιθυνίας
Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ µακροῦ καὶ πολυθόρυβου ἀγῶνα τῆς εἰκονοµαχίας. Ἀπὸ νέος βάδισε τὸ δρόµο τῆς εὐσέβειας, στολισµένος µὲ βαθειὰ καὶ ἔνθερµη πίστη. Ἦταν συγχρόνως καὶ ἀκριβὴς τηρητὴς τῶν ἐντολῶν, τὶς ὁποῖες δὲν γνώριζε µόνο ἀλλὰ καὶ ἐφάρµοζε. Τὴ ζωντανὴ αὐτὴ εὐσέβειά του καλλιέργησε ἀκόµα περισσότερο, ὅταν ἔγινε µοναχὸς καὶ χειροτονήθηκε ὕστερα Ἱερέας. Ἡ κοινὴ ἀναγνώριση τῶν προτερηµάτων αὐτῶν, τὸν ἀνέβασε στὴν ἐπισκοπὴ τῆς Κίου στὴ Βιθυνία. Στὴ νέα του αὐτὴ διακονία, ἔδειξε περισσότερα ποιµαντικὰ χαρίσµατα καὶ ἐργάστηκε µὲ µεγαλύτερη ἀφοσίωση στὴ φιλανθρωπικὴ ἀποστολή του. Ἀπέναντι στοὺς εἰκονοµάχους, ὁ εἰρηνικὸς ποιµενάρχης φάνηκε δυναµικὸς καὶ ἀκοίµητος φρουρὸς τῆς Ὀρθοδοξίας. Οὔτε πτοήθηκε, ὅταν εἶδε µπροστὰ τοῦ τὸν ἄγριο διωγµό. Φυλακίστηκε καὶ στὴ συνέχεια ἐξορίστηκε. Ἀλλ᾿ ἀπὸ παντοῦ συµµετεῖχε στὴν ἄµυνα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὑπέµεινε δὲ ἀπερίγραπτες στερήσεις πείνας, γυµνότητας καὶ ἄλλων κακουχιῶν. Τελικὰ παρέδωσε τὸ πνεῦµα τοῦ στὸ Θεό, τοῦ ὁποίου ἔλαµψε πιστὸς καὶ γνήσιος ὑπηρέτης, ποὺ προτίµησε τὶς ταλαιπωρίες καὶ τὸ θάνατο ἀπὸ τὴν ἐγωϊστικὴ διατήρηση τοῦ ἀξιώµατός του.
Ὁ Ἅγιος Διάδοχος ἐπίσκοπος Φωτικῆς
Δὲν τὸν ἀναφέρουν οἱ Συναξαριστές. Συναντᾶται στὸν Λαυριωτικὸ Κώδικα Δ 34 φ. 68α, µαζὶ µὲ τὸν πρεσβύτερο Μᾶρκο τὸν µεγάλο ἀσκητὴ (+5 Μαρτίου), ὅπου ὑπάρχει καὶ κοινὸς Κανόνας τῶν δυὸ µὴ ὁλοκληρωµένος. Ὁ Ἅγιος Διάδοχος, ἐπίσκοπος Φωτικῆς τῆς Παλαιᾶς Ἠπείρου, ἔζησε τὸν 5ο αἰῶνα µ.Χ. καὶ εἶχε τὸ χάρισµα τῆς εὐγλωττίας, ἀλλὰ καὶ τῆς συναρπαστικῆς συγγραφῆς. Τὰ 100 γνωστικὰ ἀσκητικὰ κεφάλαια ποὺ ἔγραψε, διαβάζονταν µὲ ἀπληστία ἀπὸ τοὺς µοναχούς. Ἐπίσης ἔγραψε καὶ ἄλλα, ὅπως τὴν «Ὅραση» καὶ λόγο στὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου.
Οἱ Ὅσιοι Ἰωνᾶς καὶ Μᾶρκος
(Ῥώσοι, +15ος αἰ.).
Ὁ Ὅσιος Ἡσύχιος
Ὁ Σιναΐτης Ἡγούµενος Ἱ. Μονῆς Σινᾶ (+ 7ος αἰ.).
Ἁγιολόγιον - Μάρτιος 30
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης συγγραφέας τῆς Κλίµακος
Ἦταν γιὸς πλούσιας καὶ εὐσεβέστατης οἰκογενείας καὶ εἶχε πάρει πολὺ καλὴ µόρφωση. Νέος ἀκόµα, ἀφοσιώθηκε στὴν προσευχή, τὶς µελέτες καὶ τὴν συγγραφικὴ ἐργασία. Πῆγε στὸ ὄρος Σινᾶ, κοντὰ σ᾿ ἕναν ἀπὸ τοὺς καλύτερους ἀναχωρητές, τὸν Μαρτύριο, ὁ ὁποῖος καθοδηγοῦσε πνευµατικὰ καὶ ἀσκητικὰ τὸ νεαρὸ Ἰωάννη. Μετὰ τέσσερα χρόνια, ἔγινε µοναχὸς καὶ ἡ φήµη τῶν ἀρετῶν καὶ τῆς σοφίας του εἶχε διαδοθεῖ εὐρύτατα. Πολλοὶ µοναχοὶ καὶ λαϊκοὶ ἔρχονταν κοντά του γιὰ νὰ ζητήσουν τὴν συµβουλή του. Μετὰ ἀπὸ ἐπίµονη ἀπαίτηση τῶν ἀδελφῶν τῆς Μονῆς Σινᾶ, δέχθηκε καὶ ἔγινε γιὰ µερικὰ χρόνια ἡγούµενός τους. Ἡ νοσταλγία, ὅµως, τῆς ἐρηµικῆς ζωῆς ἔκανε τὸν Ἰωάννη νὰ ἀποσυρθεῖ καὶ νὰ ἀφοσιωθεῖ πάλι στὶς µελέτες του. Πέθανε περίπου τὸ 650 καὶ ἄφησε δυὸ σπουδαιότατα συγγράµµατα, τὴν Κλίµακα καὶ τὸν Λόγον πρὸς τὸν Ποιµένα. Νὰ µερικοὶ λόγοι του, ἀπὸ τὴν Κλίµακα, σχετικὰ µὲ τὸ θεµέλιο τῶν ἀρετῶν, τὴν ταπεινοφροσύνη: 1) «Ἡ ταπεινοφροσύνη εἶναι οὐράνιος ἀνεµοστρόβιλος ποὺ µπορεῖ νὰ ἀνεβάση τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὴν ἄβυσσο τῆς ἁµαρτίας στὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ». 2) «Μητέρα τῆς πηγῆς εἶναι ἡ ἄβυσσος τῶν ὑδάτων, πηγὴ δὲ τῆς διακρίσεως ἡ ταπείνωσις».
Ὁ Προφήτης Ἰωὴλ ἢ Ἰωάδ
Ἰωὰδ κατὰ τοὺς συναξαριστές, Ἰωὴλ κατὰ τὴν Β´ Παραλειποµένων (θ´ 29). Ἀπὸ τὴν Σαµάρεια καταγόµενος κατὰ τοὺς συναξαριστὲς ἀπὸ τὸν Ἰούδα κατὰ τὴν Γραφή (Γ´ Βασιλ. 10). Αὐτὸς λοιπὸν ἐστάλη ἀπὸ τὸν Θεὸ πρὸς τὸν βασιλιὰ Ἱεροβοὰµ γιὰ νὰ ἐλέγξει αὐτὸν γιὰ τὶς δαµάλεις (Γ´ Βασιλ. ιγ´ 2). Ὅταν δὲ ἅπλωσε τὸ χέρι του ὁ Ἱεροβοὰµ γιὰ νὰ κρατήσει τὸν προφήτη, ξεράθηκε τὸ χέρι του καὶ ἀποκαταστάθηκε πάλι διὰ τῆς προσευχῆς τοῦ προφήτου. Ἐπειδὴ ὅµως ὁ προφήτης πῆρε ὄρκο στὸν Θεὸ νὰ µὴ φάει καὶ πιεῖ, αὐτὸς ἔφαγε παραπλανηθεὶς ἀπὸ τὸν ψευδοπροφήτη Ἐνβέ. Γι᾿ αὐτὸ κατασπαράχθηκε, γιὰ τὴν παρακοή του, ἀπὸ ἕνα λιοντάρι, χωρὶς ὅµως τὸ θηρίο νὰ φάει τὸ σῶµα του. Τάφηκε δὲ κοντὰ στὸν τάφο τοῦ πλανήσαντος αὐτὸν ψευδοπροφήτου Ἐνβέ. Νὰ σηµειώσουµε ἐδῶ ὅτι, ἄλλος εἶναι ὁ προφήτης Ἰωὴλ ποὺ τὴν µνήµη του γιορτάζουµε τὴν 19η Ὀκτωβρίου.
Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ ἐν τῷ φρέατι
Γεννήθηκε στὰ χρόνια τῶν διωγµῶν τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες. Ἡ εὐσεβὴς µητέρα του τὸν πότισε µὲ τὰ νάµατα τῆς χριστιανικῆς θρησκείας, καὶ ἀργότερα ὁ Ἰωάννης κατέφυγε στὴν ἔρηµο ὅπου ἀφοσιώθηκε στὴ µελέτη καὶ τὴν πνευµατικὴ ἄσκηση. Ἐπειδὴ ὅµως τὸ µέρος ποὺ ἔµενε ἦταν µία µικρὴ σπηλιά, ἀναγκάσθηκε ὁ εὐσεβὴς ἐρηµίτης νὰ χρησιµοποιήσει σὰν ἀσκητήριο, ἕνα ξεροπήγαδο. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἐπωνοµάστηκε: Ἰωάννης ὁ ἐν τῷ φρέατι. Μετὰ ἀπὸ καιρό, ἦλθαν κι ἄλλοι στὸν τόπο ἐκεῖνο, ὅπου ἔκτισαν µικρὰ κελιὰ γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Ἀλλ᾿ ὁ Ἰωάννης, δὲν ἤθελε πλέον νὰ φύγει ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ ξεροπήγαδο, ποὺ εἶχε συνδεθεῖ µὲ τόσα χρόνια της ζωῆς του. Ἐπικοινωνοῦσε ὅµως µὲ τοὺς νεοελθόντες καὶ χρησίµευε ὡς πολύτιµος σύµβουλος καὶ καθοδηγός τους. Ἔτσι ὥστε ἡ µικρὴ ἐκείνη ἀδελφότητα, καταρτιζόταν καὶ προαγόταν κατὰ Χριστὸν ἀπ᾿ αὐτόν. Ὁ Ἰωάννης πέθανε εἰρηνικὰ σὲ βαθιὰ γεράµατα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Πατριάρχης Ἱεροσολύµων
Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ἡ Ἁγία Εὐβούλη
Ἦταν µητέρα τοῦ Ἁγίου Παντελεήµονα καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ὁ Ἅγιος Ζαχαρίας Μητροπολίτης Κορίνθου
Ἦταν Ἐπίσκοπος Κορίνθου καὶ συκοφαντήθηκε ἀπὸ τοὺς Τούρκους ὅτι συνεργαζόταν µὲ τοὺς Ἐνετούς, κατὰ τὴν ἐκστρατεία τοῦ Μοροζίνη στὴν Ἑλλάδα, γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν Ἑλλήνων. Συνελήφθη καὶ ἀφοῦ βασανίστηκε σκληρὰ ὁδηγήθηκε στὸν κριτή, ὁ ὁποῖος τὸν προέτρεψε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Χριστὸ καὶ νὰ γίνει µουσουλµάνος. Ὁ Ζαχαρίας, µὲ ἀηδία ἄκουσε τὴν πρόταση αὐτὴ τοῦ κριτῆ καὶ γι᾿ αὐτὸ βασανίστηκε φρικτά. Καταδικάστηκε νὰ καεῖ ζωντανὸς στὴ φωτιὰ περιστρεφόµενος! ΟΙ χριστιανοὶ τῆς Κορίνθου κατόρθωσαν, ἀφοῦ πρόσφεραν µεγάλο χρηµατικὸ ποσὸ στὸν Τοῦρκο ἔπαρχο, νὰ µεταβληθεῖ ὁ φρικτὸς αὐτὸς τρόπος τῆς θανατικῆς καταδίκης. Ἔτσι ὁ νέος ἱεροµάρτυρας Ζαχαρίας ἀποκεφαλίστηκε στὴν Κόρινθο, 30 Μαρτίου 1684, Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως.
Ὁ Ἅγιος Βίκτωρ
Μαρτύρησε στὴ Θεσσαλονίκη ἐπὶ Μαξιµιανοῦ, µαζὶ µὲ ἕντεκα ἄλλους µάρτυρες. Ἡ µνήµη του ἐπαναλαµβάνεται τὴν 30η Μαρτίου ἢ τὴν 1η Ὀκτωβρίου.
Ἁγιολόγιον - Μάρτιος 31
Ὁ Ἅγιος Ὑπάτιος ἐπίσκοπος Γαγγρῶν
Ὁ Ὑπάτιος ἦταν µορφὴ ἀπὸ ἐκεῖνες ποὺ δόξασαν τὴν Ἐκκλησία στοὺς πρώτους αἰῶνες της καὶ ἀγωνίσθηκαν γιὰ τὸ θρίαµβο τοῦ χριστιανισµοῦ καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἦταν ἐπίσκοπος Γαγγρῶν στὰ χρόνια του Μεγ. Κων/νου καὶ συµµετεῖχε στὴν Α´ Οἰκουµενικὴ Σύνοδο στὴ Νίκαια, κατὰ τῆς πλάνης τοῦ Ἀρείου. Στὸ ποιµαντικό του ἔργο, ἐξακολούθησε νὰ διδάσκει καὶ νὰ καθοδηγεῖ τὸ ποίµνιό του, ἀλλὰ κυρίως ἀντιµαχόταν τὶς αἱρέσεις, καὶ ἰδιαίτερα τὴν αἵρεση τῶν Ναυτιανῶν. Ἡ ἐπιτυχία µὲ τὴν ὁποία καταπολεµοῦσε τοὺς Ναυτιανούς, ξεσήκωσε τὰ ἄγρια πάθη τους καὶ ζητοῦσαν τὴν ἐξόντωσή του. Τότε, οἱ προβατόσχηµοι αὐτοὶ λύκοι µὲ δόλιο τρόπο, ἀφοῦ χρησιµοποίησαν σὰν ὄργανα ἀχρείους εἰδωλολάτρες, στὴν κατάλληλη εὐκαιρία, σὲ µία κρηµνώδη περιοχή, µὲ ρόπαλα, µαχαίρια καὶ ξύλα, χτύπησαν τὸν Ὕπάτιο µέχρι θανάτου. Ἔτσι, ἀποδήµησε ἀπ᾿ αὐτὴ τὴν ζωή, µὲ τὸν τρόπο ποὺ ἀποδήµησαν οἱ περισσότεροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας µας: «Ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ µαχαίρας ἀπέθανον». Δηλαδή, λιθοβολήθηκαν, πριονίσθηκαν, δοκίµασαν πολλοὺς πειρασµούς, πέθαναν µὲ θάνατο ἀπὸ µαχαῖρι. Ἀλλὰ σηµασία ἔχει ὅτι στὸ τέλος τὸ ἀποτέλεσµα ἦταν ἡ περίτρανη νίκη τους.
Ὁ Ὅσιος Ἀκάκιος ὁ Ὁµολογητής, ἐπίσκοπος Μελιτηνῆς
Ἔζησε τὸν πέµπτο αἰῶνα µ.Χ. περίπου τὸ 431. Διακρινόταν πολὺ γιὰ τὶς ἀρετές του, τὴν παιδεία του καὶ τὸν ὀρθόδοξο ζῆλο του. Ὅταν τάραξε τὴν Ἐκκλησία ἡ αἵρεση τοῦ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Νεστορίου, ὁ Ἀκάκιος διακρίθηκε γιὰ τὴν ἐπιµεληµένη καὶ συστηµατικὴ ἐργασία του, γιὰ τὴν προφύλαξη τοῦ ποιµνίου του ἀπ᾿ αὐτὴ τὴν αἱρετικὴ πλάνη. Ἐπιθυµώντας µάλιστα νὰ προσβάλει αὐτὴ εὐρύτερα καὶ νὰ συντελέσει στὴ γενικὴ ἀπόκρουσή της ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἔγραψε κατὰ τοῦ Νεστορίου. Ὁ Ἀκάκιος ἦταν καὶ ἰκανότατος ὁµιλητὴς καὶ διδάσκαλος τοῦ λαοῦ. Σῴζεται δὲ µία ὁµιλία του, ἡ ὁποία ἐξεφωνήθη στὴν Ἔφεσο. Ὁ δὲ Σ. Εὐστρατιάδης, ἰσχυρίζεται ὅτι ὑπῆρξε καὶ Ἀκάκιος Β´ ἐπίσκοπος Μελιτηνῆς καὶ τοποθετεῖ τὴν γιορτή του στὶς 18 Ἀπριλίου.
Οἱ Ἅγιοι Αὐδᾶς ἐπίσκοπος, οἱ µαζὶ µ᾿ αὐτὸν Ἐννέα Μάρτυρες καὶ ἄλλοι πολλοὶ Ἅγιοι, ποὺ µαρτύρησαν στὴν Περσία
Ὁ ἅγιος ἱεροµάρτυρας Αὐδᾶς, ὁ ἐπίσκοπός της Περσίας καὶ οἱ µαζὶ µ᾿ αὐτὸν ἑορταζόµενοι Ἅγιοι Μάρτυρες ἦταν στὰ χρόνια του βασιλιᾶ τῶν Ῥωµαίων Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (408-450) καὶ Ἰσδιγέρδου τοῦ βασιλιᾶ τῶν Περσῶν (399-420). Τὸ ἔτος 412 ὁ Ἰσδιγέρδης κίνησε σκληρὸ διωγµὸ κατὰ τῶν Χριστιανῶν, µὲ τὴν ἑξῆς ἀφορµή. Ὁ Αὐδᾶς, ποὺ ἦταν στολισµένος µὲ πολλὰ εἴδη ἀρετῶν, ἀπὸ ἱερὴ ἀγανάκτηση, γκρέµισε τὸν ναό, στὸν ὁποῖο οἱ Πέρσες λάτρευαν τὴν φωτιά. Ὅταν τὸ ἔµαθε αὐτὸ ὁ βασιλιὰς ἀπὸ τοὺς µάγους, ἔστειλε καὶ ἔφεραν µπροστά του τὸν Αὐδᾶ. Στὴν ἀρχὴ κατηγόρησε µὲ ἠπιότητα τὴν πράξη του καὶ τὸν πρόσταξε νὰ ξανακτίσει τὸν ναό. Ὁ Αὐδᾶς ἀρνήθηκε. Τότε ὁ Ἰσδιγέρδης γκρέµισε ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῶν χριστιανῶν καὶ θανάτωσε τὸν Αὐδᾶ µαζὶ µὲ ἄλλους ἐννιὰ προκρίτους χριστιανούς. Μετὰ 30 χρόνια, κινήθηκε νέος διωγµὸς κατὰ τῶν χριστιανῶν, ὅπου πολλοὶ Ἅγιοι θυσιάστηκαν στὸ βωµὸ τῆς ἀληθινῆς πίστης. Ὅπως λ.χ. ὁ εὐγενικῆς καταγωγῆς Ὀρµίσδης, ὁ διάκονος Βενιαµὶν ὁ µεγαλοµάρτυρας κ.ἄ. Ὅλων αὐτῶν, ποὺ ἀγωνίστηκαν καὶ θυσιάστηκαν κατὰ τὸν διωγµὸ αὐτό, ὅρισε µνήµη τιµητικὴ ἡ ἁγία µας Ἐκκλησία µαζὶ µ᾿ αὐτὴ τοῦ Ἐπισκόπου Αὐδᾶ, γιὰ νὰ δείξει, ὅτι γνωστοὶ καὶ ἄγνωστοι στοὺς ἀνθρώπους ἥρωες τῆς πίστης, ἔχουν κοινὴ τιµὴ στὸν οὐρανὸ καὶ κοινὰ θὰ ἀπολαύσουν τὰ στεφάνια τῶν µεγάλων ἀγώνων καὶ τῆς ἀθάνατης δόξας τους. (Νὰ σηµειώσουµε ἐδῶ, ὅτι ἡ µνήµη τοῦ Ἁγίου Αὐδᾶ ἐπαναλαµβάνεται - σὰν Ἀβδαῖος - καὶ τὴν 5η Σεπτεµβρίου).
Ὁ Ἅγιος Μένανδρος
Μαρτύρησε ἀφοῦ τὸν ἔσυραν γυµνό, πάνω σὲ αἰχµηρὲς πέτρες. [Στὸν Λαυριωτικὸ Κώδικα 170 ἡ µνήµη του φέρεται κοινὴ µετὰ τοῦ Ἁγίου Σαβίνου (βλ. 16 Μαρτίου) τὴν 28η Μαρτίου].
Ὁ Ὅσιος Βλάσιος
Γεννήθηκε στὴν πόλη τοῦ Ἀµορίου καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Οἱ Ἅγιοι τριάντα ὀκτὼ (38) Μάρτυρες
Ἦταν ὅλοι συγγενεῖς µεταξύ τους καὶ µαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Ὁ Ὅσιος Στέφανος ὁ Θαυµατουργός
Ἀπεβίωσε εἰρηνικά. (Ὁρισµένα Μηνολόγια, τοποθετοῦν τὴν µνήµη του καὶ τὴν 28η Δεκεµβρίου).
Ὁ Ἅγιος Θεόφιλος ποὺ µαρτύρησε στὴν Κρήτη
Ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές. Τὴ µνήµη του βρίσκουµε στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1575 καὶ στοὺς Λαυριωτικοὺς Η 76, Δ 25 καὶ Δ 45, ὅπου ὑπάρχει καὶ πλήρης ἀκολουθία του.
Ὁ Ὅσιος Ἰωνᾶς Μητροπολίτης πασῶν τῶν Ῥωσιῶν
Γνωστὸς στὴ ῥωσικὴ Ἐκκλησία, ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές. Εἶναι γιὰ τοὺς Ῥώσους ὅ,τι εἶναι γιὰ µᾶς ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς (1375-1461). Τὴν ἀκολουθία του συνέταξε ὁ Ἱεροδιάκονος Θεόφιλος Πασχαλίδης καὶ τὴν ἐξέδωσε στὴν Πετρούπολη τὸ 1897.
Ὁ Ὅσιος Ἰννοκέντιος Βενιαµίνωφ Μητροπολίτης, Μέγας Ἱεραπόστολος Ἀλάσκας
Λεπτοµέρειες γιὰ τὴν ζωὴ αὐτοῦ τοῦ ἁγίου τῆς Ὀρθοδοξίας, µπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «ΑΛΑΣΚΑ-Ὀρθόδοξο Συναξάρι» τοῦ Γεωργίου Ε. Πιπεράκη, τῶν ἐκδόσεων «ΠΑΡΟΥΣΙΑ».
Ἁγιολόγιον - Ἀπρίλιος 01
Ἡ Ὁσία Μαρία ἡ Αἰγύπτια
«Οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁµαρτωλοὺς εἰς µετάνοιαν». Δὲν ἦλθα νὰ καλέσω αὐτοὺς ποὺ νοµίζουν τοὺς ἑαυτούς τους δικαίους, ἀλλὰ ἦλθα νὰ καλέσω τοὺς ἁµαρτωλούς, γιὰ νὰ µετανοήσουν καὶ νὰ σωθοῦν. Ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Κυρίου µας βρίσκει πλήρη ἐφαρµογὴ στὴ ζωὴ τῆς Μαρίας τῆς Αἰγύπτιας, καὶ νὰ γιατί: ἡ Ὁσία Μαρία γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο τὸ 345 (κατὰ τὸν Μ.Ι. Γαλανό). Ἀπὸ νωρὶς ἀναπτύχθηκε ἡ ὡραιότητα τοῦ σώµατός της, καὶ παρὰ τὶς συµβουλὲς γονέων καὶ ἱερέων, ἔπεσε στὴ διαφθορὰ τῆς ἁµαρτωλῆς ζωῆς γιὰ 17 ὁλόκληρα χρόνια. Ὅµως, ὁ πολυεύσπλαγχνος Κύριος ὄχι µόνο τὴν ἀνέχθηκε ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια της ἀσωτίας της, ἀλλὰ ἐνήργησε καὶ τὸ σχέδιο τῆς σωτηρίας της. Ὁδήγησε τὰ βήµατά της στοὺς Ἁγίους Τόπους. Ἡ Μαρία προσπάθησε νὰ µπεῖ στὴν Ἐκκλησία, νὰ προσκυνήσει τὸν Τίµιο Σταυρό. Μάταια, ὅµως. Εἶχε «καρφωθεῖ» στὴν εἴσοδο καὶ δὲν µποροῦσε νὰ κάνει βῆµα µπροστά. Ἡ ἀλλαγὴ στὰ βάθη τῆς ψυχῆς της ἤδη εἶχε ἀρχίσει. Παρακάλεσε τὴν Παναγία νὰ τῆς ἐπιτρέψει νὰ µπεῖ νὰ προσκυνήσει καὶ ἡ ζωή της ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἐµπρὸς θὰ ἦταν σύµφωνα µὲ τὸ θέληµα τοῦ Υἱοῦ της. Ἔτσι καὶ ἔγινε. Ἡ Μαρία µὲ πόνο ψυχῆς καὶ δάκρυα στὰ µάτια µπῆκε καὶ προσκύνησε τὸν Τίµιο Σταυρό. Ἔπειτα, µὲ θεία νεύση πῆγε στὴν ἔρηµο τοῦ Ἰορδάνη, ὅπου ἐξοµολογήθηκε, κοινώνησε τὸ Σῶµα τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν ἀσκητὴ Ζωσιµᾶ (4 Ἀπριλίου) καὶ ἀσκήτεψε ἐκεῖ 50 ὁλόκληρα χρόνια, µὲ αὐστηρὴ νηστεία καὶ προσευχή. Ἔκαψε, ἔτσι, τὸ ἁµαρτωλὸ παρελθόν της καὶ συγχρόνως ἔγινε µεγάλο παράδειγµα µετανοίας. Μετὰ τὴν συνάντηση ποὺ εἶχε µὲ τὸν ἀσκητὴ Ζωσιµᾶ καὶ ὕστερα ἀπὸ ἕνα χρόνο, ὁ ἴδιος ἀσκητὴς ἐπανῆλθε γιὰ νὰ τὴν συναντήσει. Ἀλλὰ τὴν βρῆκε πεθαµένη καὶ τὴν ἔθαψε ἐκεῖ, στὰ µέρη ποὺ ἀσκήτευσε ἡ Ἁγία.
Ὁ Ὅσιος Μακάριος ὁ ὁµολογητὴς ἡγούµενος ἱερᾶς Μονῆς Πελεκητῆς
Ἔζησε στὰ τέλη τοῦ 8ου καὶ τὶς ἀρχὲς τοῦ 9ου αἰῶνα µ.Χ. Γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ὀνοµαζόταν Χριστοφόρος. Μικρὸς ἀκόµα, ἔχασε τὸν πατέρα καὶ τὴν µητέρα του. Τὸν ἀνέθρεψε ἕνας θεῖος του, µὲ πολλὴ ἐπιµέλεια καὶ στοργή. Ἡ προκοπή του στὰ γράµµατα ὑπῆρξε θαυµάσια, καὶ ἡ ζωή του ἦταν γεµάτη σωφροσύνη καὶ χρηστότητα, ὑπόδειγµα σὲ πολλοὺς συνοµηλίκους του. Ὅταν ὡρίµασε στὴν ἡλικία, ἔφυγε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ πῆγε στὸ µοναστήρι τῆς Πελεκητῆς, ποὺ βρίσκεται στὴν Τρίγλεια τῆς Προῦσας. Ἐκεῖ ἔγινε µοναχὸς καὶ µετονοµάστηκε Μακάριος. Ἡ παιδεία του, καὶ οἱ ὑπέροχες προσωπικὲς καὶ διοικητικὲς ἀρετές του, δὲν ἄργησαν νὰ τὸν ἀναδείξουν ἡγούµενο τῆς Μονῆς, µετὰ ἀπὸ θερµὴ παράκληση τῶν µοναχῶν. Ὁ δὲ Πατριάρχης Ταράσιος, ὅταν ἄκουσε ὅτι ὁ Μακάριος θεράπευε µὲ τὴν προσευχή του ἀσθενεῖς, τὸν προσκάλεσε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου θεράπευσε ἕνα πατρίκιο, τὸν Παῦλο. Ἐκτιµῶντας τὴν προσωπικότητα τοῦ Μακαρίου ὁ Ταράσιος, τὸν χειροτόνησε ὁ ἴδιος Ἱερέα. Ἀργότερα, ἐπὶ αὐτοκρατόρων Λέοντος τοῦ Ἀρµενίου καὶ Μιχαὴλ τοῦ Τραυλοῦ, φυλακίστηκε καὶ ἐξορίστηκε ποικιλοτρόπως. Τελικὰ πέθανε ἐξορισµένος στὸ νησὶ Ἀφουσία, ὑπέρµαχος τοῦ ὀρθοῦ δόγµατος τῆς Ἐκκλησίας.
Οἱ Ἅγιοι Γερόντιος καὶ Βασιλείδης
(ἢ κατ΄ ἄλλους Βασιλειάδης). Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Ὁ Δίκαιος Ἄχαζ
Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Ὁ Ἅγιος Πολυνίκης
Ἡ µνήµη του ἀναφέρεται ἐπιγραµµατικὰ στὸ «Μικρὸν Εὐχολόγιον ἢ Ἁγιασµατάριον», ἔκδοση Ἀποστολικῆς Διακονίας 1956, χωρὶς ἄλλες πληροφορίες. Πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν ἀναφέρεται ἡ µνήµη του.
Ὁ Ὅσιος Εὐθύµιος Σαυζδαλίας
Ὁ θαυµατουργός, Ῥῶσος.
Ὁ Ἅγιος Μιχαὴλ ὁ νεοµάρτυς, ὁ Ῥῶσος
Διὰ Χριστὸν σαλός.
Οἱ Ἅγιοι Ἀλέξανδρος, Διονύσιος, Ἰνγενιανή. Πάκερος (ἢ Πάνταινος), Παρθένιος καὶ Σατουρνῖνος
Μαρτύρησαν στὴ Θεσσαλονίκη, πιθανότατα κατὰ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς χρόνους.
Ἁγιολόγιον - Ἀπρίλιος 02
Ὁ Ὅσιος Τίτος ὁ Θαυµατουργός
Ψυχὴ µὲ θερµὴ ἀγάπη στὸ Θεὸ καὶ τὸν πλησίον. Ὅπως ὁ Κύριος εἶχε πεῖ στοὺς µαθητές του, «ἐµὸν βρῶµά ἐστιν ἵνα ποιῶ τὸ θέληµα τοῦ πέµψαντός µε», δικό µου, δηλαδή, φαγητὸ εἶναι νὰ πράττω τὸ θέληµα Ἐκείνου (τοῦ Πατέρα Θεοῦ) ποὺ µὲ ἀπέστειλε, ἔτσι συνέβαινε καὶ στὸν ὅσιο Τίτο. Τροφή του ἦταν νὰ πράττει µὲ κάθε τρόπο τὸ θέληµα τοῦ οὐρανίου Πατέρα καὶ νὰ χρησιµοποιεῖ τὴν ζωή του γιὰ τὴν ἠθικὴ καὶ πνευµατικὴ οἰκοδοµὴ τῶν ἀδελφῶν του. Ὅταν ἔγινε µοναχός, ἔλαµψε µὲ τὴν φιλάδελφη συµπεριφορά του, τὴν πραότητα καὶ τὴν ἐπιείκεια. Ἦταν χαρακτῆρας ποὺ γνώριζε νὰ παραβλέπει, νὰ µακροθυµεῖ, νὰ ἀνέχεται, νὰ συνδιαλέγεται, νὰ διαλύει τὶς παρεξηγήσεις, νὰ κερδίζει γρήγορα τὴν ἐµπιστοσύνη καὶ νὰ κατακτᾷ τὶς καρδιὲς τῶν ἄλλων. Ἔτσι, ἔγινε πνευµατικὸς ἡγέτης µεγάλης ἀποδοχῆς καὶ πλῆθος λαϊκῶν καὶ µοναχῶν ζητοῦσαν νὰ ὠφεληθοῦν ἀπὸ τὴν συντροφιά του. Μάλιστα, ὁ Θεὸς ἀντάµειψε τὴν καθαρότητα τῆς ψυχῆς καὶ τῆς ζωῆς του µὲ τὸ χάρισµα νὰ θαυµατουργεῖ. Ἀφοῦ ἔµεινε σταθερὸς στὴν πίστη µέχρι τέλους τῆς ζωῆς του, ἀποδήµησε στὸν Κύριο, ἀφήνοντας πίσω του πολλοὺς µιµητές.
Οἱ Ἅγιοι Ἀµφιανὸς καὶ Αἰδέσιος
Κατάγονταν ἀπὸ τὴν Λυδία καὶ ἦταν ἀδέλφια. Στὸ χριστιανισµὸ ὁδηγήθηκαν ἀπὸ τὸν ἅγιο µάρτυρα Πάµφιλο, καὶ σὰν γνήσιοι µαθητές του, προσπαθοῦσαν νὰ µιµηθοῦν τὴν σοφία του καὶ πρὸ πάντων τὸ µαρτυρικὸ τέλος του. Ὅταν ὁ αὐτοκράτορας Διοκλητιανὸς κήρυξε διωγµὸ κατὰ τῶν χριστιανῶν, οἱ ἀδελφοὶ Ἀµφιανὸς καὶ Αἰδέσιος συνελήφθησαν ἀπὸ τὸν ἔπαρχο Οὐρβανό. Πρῶτος ἀνακρίθηκε ὁ Ἀµφιανός. Ἀφοῦ ὁµολόγησε τὴν πίστη του µὲ θάῤῥος, τὸν κτύπησαν στὴν ἀρχὴ σκληρά. Ἔπειτα µὲ τὰ πλευρὰ σχισµένα καὶ τὶς σάρκες τῶν ποδιῶν του κοµµένες ἀπὸ καυτὸ λάδι, ῥίχτηκε στὸ βυθὸ τῆς θάλασσας καὶ ἐκεῖ βρῆκε µαρτυρικὸ θάνατο. Ὁ ἄλλος ἀδελφός, ὁ Αἰδέσιος, ἀφοῦ ὁµολόγησε καὶ αὐτὸς τὸ Χριστό, ἐξορίστηκε στὴν Αἴγυπτο, ὅπου ὑποβλήθηκε σὲ καταναγκαστικὰ ἔργα. Ἀλλ᾿ ὁ Αἰδέσιος ὑπέµεινε. Διότι ἤξερε καλὰ αὐτὸ ποὺ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέει: ὅτι δηλαδὴ στοὺς χριστιανοὺς ἔγινε ἡ χάρη ὄχι µόνο νὰ πιστεύουν στὸ Χριστό, ἀλλὰ καὶ νὰ πάσχουν γιὰ τὴν χάρη Του. Ὁ ἄρχοντας ὅµως Ἱεροκλῆς, συµπεριφερόταν βάναυσα στοὺς ἐκεῖ χριστιανούς. Ἀπὸ ἀγανάκτηση τότε ὁ Αἰδέσιος, κάποια µέρα τὸν χαστούκισε δηµόσια. Τὸ ἀποτέλεσµα ἦταν νὰ τὸν βασανίσουν σκληρά, καὶ κατόπιν τὸν ἔῤῥιξαν στὴ θάλασσα.
Ἡ Ἁγία Θεοδώρα ἡ Παρθενοµάρτυς
Καταγόταν ἀπὸ τὴν Τύρο τῆς Φοινίκης καὶ δεκαεπτὰ χρονῶν παρουσιάστηκε στὸν ἄρχοντα τῆς Παλαιστίνης Οὐρβανό, ὁ ὁποῖος τὴν ῥώτησε ἂν πράγµατι πιστεύει στὸν Χριστό. Ἡ Θεοδώρα µὲ ἐκπληκτικὸ θάῤῥος ὁµολόγησε ὅτι πράγµατι πιστεύει. Τότε τὴν ἔδειραν σκληρὰ στὰ πλευρὰ καὶ τοὺς µαστούς. Κατόπιν τὴν ἔριξαν στὴ θάλασσα, ὅπου παρέδωσε τὴν ψυχή της στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ καὶ ἔλαβε τὸ στεφάνι τοῦ µαρτυρίου. Πολὺ πιθανὸ ἡ Ἁγία αὐτὴ νὰ εἶναι ἡ ἴδια, µὲ τὴν ἁγία Θεοδοσία τῆς 29ης Μαΐου. Διότι τὰ βιογραφικά τους στοιχεῖα εἶναι, σχεδόν, ὅµοια.
Ὁ Ἅγιος Πολύκαρπος
Mαρτύρησε διὰ ξίφους.
Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ποὺ ἄσκησε στὸν κόλπο τῆς Νικοµήδειας (1240 µ.Χ.)
Ἔζησε τὸν 13ο αἰῶνα καὶ καταγόταν ἀπὸ τὰ µέρη Βιθυνίας. Ὁ Γρηγόριος, ἀπὸ παιδὶ ἔζησε ζωὴ σύµφωνα µὲ τὰ παραγγέλµατα τοῦ Εὐαγγελίου. Στὶς σπουδές του ἀναδείχτηκε εὐφυέστατος καὶ ἐπιµελέστατος. Τὴ µάθησή του αὐτὴ χρησιµοποίησε γιὰ τὴν Ἐκκλησία καὶ γιὰ τὴν πνευµατικὴ οἰκοδοµὴ τοῦ πλησίον. Μετὰ ἀπὸ καιρὸ ὁ Γρηγόριος ἀποσύρθηκε σ΄ ἕνα ἀπὸ τὰ πιὸ φηµισµένα µοναστήρια τῆς ἐποχῆς του. Ἐκεῖ ἔλαµψε µὲ τὴν ἀρετή του. Ἀλλὰ µερικοὶ φθονεροὶ µοναχοὶ τὸν συκοφάντησαν, ὅτι δῆθεν ἔκλεψε ἱερὰ σκεύη τῆς Μονῆς. Ἡ ἀθῳότητά του ἀποδείχτηκε, ἀλλ΄ ὁ Γρηγόριος ἔφυγε ἀπὸ τὸ µοναστήρι ἐκεῖνο καὶ πῆγε σ΄ ἄλλο, ὅπου µόναζε καὶ ὁ ἀδελφός του. Ἐκεῖ ὁ Γρηγόριος ἀνέπτυξε ἀκόµα περισσότερο τὶς γνώσεις καὶ τὶς ἀρετές του, µὲ ἀποτέλεσµα νὰ τὸν κάνουν ἱερέα. Κατόπιν πῆγε σ΄ ἕνα διπλανὸ χωριό, ὅπου µὲ τὶς γνώσεις καὶ τὴν µεγάλη του πνευµατικότητα, βοηθοῦσε τοὺς συνανθρώπους του. Ὁ σατανάς, µέσῳ τῶν ὀργάνων του, τοῦ ἔστησε πολλὲς παγίδες. Ἀλλ΄ ὁ Γρηγόριος, µὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, τὶς ξεπέρασε ἄθικτος. Πέθανε σὲ ἡλικία 50 χρονῶν τὴν 2α Ἀπριλίου 1240, ἀφοῦ ἀγωνίστηκε µὲ τὶς γνώσεις του γιὰ τὸν πλησίον µέχρι τελευταίας του πνοῆς.
Ἡ Ἁγία Ebba (Ἀγγλίδα)
Λεπτοµέρειες γιὰ τὴν ζωὴ αὐτῆς τῆς ἁγίας τῆς ὀρθοδοξίας, µπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», τοῦ Χριστόφορου Κων. Κοµµοδάτου, ἐπισκόπου Τελµησσοῦ, Ἀθῆναι 1985.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου