Ἁγιολόγιον - Νοέµβριος 17

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας, ὁ Θαυµατουργός

Γεννήθηκε περίπου τὸ 210 µὲ 215 µ.Χ. Οἱ γονεῖς του ἦταν εἰδωλολάτρες καὶ εἶχαν µεγάλη κοινωνικὴ θέση στὴ Νεοκαισάρεια τοῦ Πόντου. Μετὰ τὴν στοιχειώδη ἐκπαίδευσή του, ὁ Γρηγόριος µαζὶ µὲ τὸν ἀδελφό του Ἀθηνόδωρο πῆγαν στὴ Βηρυττὸ γιὰ νὰ σπουδάσουν νοµικά. Ὁ Θεὸς ὅµως εἶχε ἄλλα σχέδια γιὰ τὸ Γρηγόριο. Ὅταν περνοῦσε ἀπὸ τὴν Καισαρεία, ἄκουσε τὸ δεινὸ ἑρµηνευτῆ τῶν Γραφῶν, Ὠριγένη. Ὁ Γρηγόριος τόσο πολὺ ἐνθουσιάστηκε µαζί του, ὥστε ἄφησε τὰ νοµικὰ καὶ διετέλεσε ἐπὶ χρόνια µαθητής του. Κατόπιν πῆγε στὴν Ἀλεξάνδρεια, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐπέστρεψε στὴ Νεοκαισάρεια µὲ πλήρη θεολογικὴ µόρφωση καὶ ἅγιο ζῆλο. Τότε ὁ Μητροπολίτης Ἀµάσειας Φαίδηµος διέκρινε τὰ χαρίσµατά του καὶ τὸν ἔκανε ἐπίσκοπο Νεοκαισαρείας. Ἡ ἐπισκοπὴ αὐτὴ εἶχε µόνο 17 χριστιανούς! Ὁ Γρηγόριος, ὅµως, δὲν τὸ θεώρησε ὑποτιµητικό. Βασιζόταν πολὺ στὴ δύναµη τῆς θείας χάριτος καὶ πάντα εἶχε στὸ µυαλό του τὰ ἐνθαῤῥυντικὰ λόγια του θείου Παύλου: «Ἐνδυναµοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Νὰ ἐνδυναµώνεσαι µὲ τὴ χάρη ποὺ µᾶς δίνεται ἀπὸ τὴν σχέση καὶ τὴν ἕνωσή µας µὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Πράγµατι, µὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, ὁ Γρηγόριος ἔκανε καταπληκτικὸ ἀγῶνα καὶ ἐκχριστιάνισε σχεδὸν ὅλη τὴν πόλη. Καὶ ἐνῷ εἶχε παραλάβει 17 χριστιανούς, ὅταν πέθανε εἰρηνικὰ στὰ τέλη τοῦ 270 µ.Χ. εἶχαν ἀποµείνει στὴν ἐπισκοπική του περιφέρεια µόνο 17 εἰδωλολάτρες! Ὑπῆρξε δὲ τόσο ἐγκρατὴς στὴ γλῶσσα του, ὥστε δὲν βγῆκε ἀπ᾿ αὐτὴν κανένας κακός, περιττὸς ἢ ἀργὸς λόγος. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Θεὸς τὸν κόσµησε καὶ µὲ τὸ χάρισµα τῆς θαυµατουργίας.

Ὁ Ἅγιος Λάζαρος ὁ ζωγράφος

Ἁγιογράφος στὸ ἐπάγγελµα, ποὺ κατόπιν δέχτηκε τὴν ἱερωσύνη, µὲ τὴν πανοπλία τῆς ὁποίας ἀγωνίστηκε συνέχεια καὶ ἔντιµα στὸ στάδιο τῆς πίστης. Ὄχι µόνο ζηλωτής, ἀλλὰ καὶ γραµµατισµένος, ἔλεγχε τὶς πλάνες τῶν ὀπαδῶν τοῦ Νεστορίου, τοῦ  Εὐτυχοῦς, τοῦ Διοσκόρου, καὶ δυὸ φορὲς πῆγε σὰν ἀπεσταλµένος στὴ Ῥώµη γιὰ συνεννόηση, χάριν τοῦ κοινοῦ ἀγῶνα τῆς Ἀνατολικῆς καὶ Δυτικῆς Ἐκκλησίας ἐναντίον τῶν Εἰκονοµάχων. σ᾿ ἕνα ἀπὸ τὰ δροµολόγιά του ὅµως, λόγω ἀντίξοων καιρικῶν συνθηκῶν, ἀῤῥώστησε καὶ ἀπεβίωσε (τὸ 867 µ.Χ.). Τὸ τίµιο σῶµα του, ἀργότερα κατατέθηκε στὸ Μοναστήρι τοῦ Εὐάνδρου.

Οἱ Ἅγιοι Ζαχαρίας ὁ Σκυτοτόµος καὶ Ἰωάννης

Οἱ δυὸ αὐτοὶ Ὅσιοι ἀναφέρονται σὲ κάποια διήγηση, κατὰ τὴν ὁποία ὁ Ἰωάννης εἶδε τὸν Ζαχαρία νὰ βγαίνει ἀπὸ τὸν Ναὸ τῆς ἁγίας Σοφίας συνοδευµένο ἀπὸ θεῖο φῶς. Τὸν ἀκολούθησε στὸ σπίτι του καὶ ἔµαθε ὅτι, ἂν καὶ ἦταν παντρεµένος, ζοῦσε µὲ παρθενία καὶ σωφροσύνη, ὅσα κέρδιζε ἀπὸ τὴν τέχνη του τὰ µισὰ τὰ ἔδινε στοὺς φτωχοὺς καὶ ὅτι ἔζησε ζωὴ θεοφιλῆ (7ος αἰ. µ.Χ.). Γιὰ τὸν Ἰωάννη λέγεται, ὅτι ἦταν πλούσιος καὶ ἀξιωµατοῦχος. Περιφρόνησε ὅµως τὰ ἐγκόσµια καὶ ζοῦσε ζωὴ ἁπλὴ καὶ ἀσκητική, συχνάζοντας κάθε µέρα στοὺς ναούς, ὅπου ἔτυχε νὰ συναντήσει καὶ τὸν πιὸ πάνω σκυτοτόµο Ζαχαρία.( Σκυτοτόµος: σανδαλοποιός, ῥάπτῃς δερµάτων, κάτι παρόµοιο καὶ µεταξὺ σηµερινοῦ τσαγκάρη καὶ τεχνίτη κατεργασίας καὶ µεταποίησης δερµατίνων εἰδῶν.)

Ὁ Ὅσιος Λογγῖνος

Ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς λόγιους καὶ σοφοὺς τῆς ἐρήµου ἀσκητές. Κάποια σοφὰ ἀποφθέγµατά του, περιλαµβάνονται στὸν Εὐεργετινό, ὅπου ὁ Λογγίνος ῥωτᾷ τὸν Ἀββᾶ Λούκια γιὰ διάφορα ζητήµατα. Ὁ Ὅσιος Λογγίνος ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Οἱ Ἅγιοι Γεννάδιος καὶ Μάξιµος Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως

Ἄξιοι κατὰ πάντα καὶ οἱ δυὸ ποιµενάρχες τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Γεννάδιος Α´, διαδέχτηκε τὸ ἔτος 458 τὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ἀνατόλιο. Προηγούµενα ἦταν πρεσβύτερος στὴν ἴδια Ἐκκλησία. Ὁ Πατριάρχης αὐτός, ἐργάστηκε καρποφόρα γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ πολλῶν αἱρετικῶν στὴν Ὀρθοδοξία. Μεταξὺ αὐτῶν, ἐπέστρεψε µέσῳ τοῦ Γενναδίου καὶ ὁ ἀσπαζόµενος τὶς πλάνες τῶν Ναβατιανῶν Μαρκιανός, τὸν ὁποῖο καὶ ἔκανε οἰκονόµο τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Ἐπίσης ὁ Γεννάδιος Α´, ἔπεισε τὸν αὐτοκράτορα Λέοντα τὸν Θράκα, νὰ ἐξορίσει τὸν αἱρετικὸ Πέτρο τὸν Κναφέα, ὅταν αὐτὸς ἅρπαξε τὸ θρόνο τῆς Ἀντιοχείας ἀπὸ τὸν ὀρθόδοξο Πατριάρχη Μαρτύριο. Ἀλλὰ ἐπὶ Γενναδίου ὁ αὐτοκράτορας Λέων ὁ Μακέλλης, νοµοθέτησε τὸν ἁγιασµὸ τῆς Κυριακῆς. Ὁ Γεννάδιος κανένα δὲν χειροτονοῦσε ἱερέα, ἂν αὐτὸς δὲν γνώριζε καλὰ τὴν ἑρµηνεία τῶν Ψαλµῶν. Ἐπίσης συγκάλεσε Σύνοδο στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἐκδόθηκε ἐγκύκλιος «κατὰ τῆς χρηµατολογίας πρὸς χειροτονίαν». Μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴν εὐσυνείδητη καὶ ἱεροπρεπῆ πολιτεία, ὁ Γεννάδιος Α´ πέθανε τὸ 471. Τώρα ὡς πρὸς τὸν Πατριάρχη Μάξιµο, δὲν εἶναι ἐπαρκῶς καθορισµένο ποιὸς ἀπὸ τοὺς Πατριάρχες

Κωνσταντινουπόλεως, ποὺ φέρουν τὸ ὄνοµα αὐτὸ εἶναι ὁ Ἅγιος. Κατὰ πᾶσα πιθανότητα ὅµως, πρόκειται γιὰ τὸν Μάξιµο Γ (1476 -1482). Αὐτὸς καταγόταν ἀπὸ τὴν Πελοπόννησο καὶ ἐργάστηκε µὲ πολλοὺς τρόπους γιὰ τὴν βελτίωση τῶν ἠθῶν. Ὁ ἴδιος µάλιστα, ἀκούραστα κάθε Κυριακὴ δίδασκε στὸ λαὸ τὸν θεῖο λόγο. (Ἡ µνήµη τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ, περιττῶς ἐπαναλαµβάνεται σ᾿ ὁρισµένους Συναξαριστὲς καὶ τὴν 20ή Νοεµβρίου).

Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος ὁ Βατοπαιδινός

Ὁ Ὅσιος αὐτὸς ἦταν δοχειάρης (ὑπεύθυνος γιὰ τὴν πλήρωση τῶν δοχείων τῆς Μονῆς µὲ λάδι) τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Αὐτὸς λοιπόν, ἀξιώθηκε νὰ δεῖ πιθάρι ἄδειο νὰ ἀναβλύζει λάδι, διὰ θαύµατος τῆς Θεοτόκου. Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ὁ Ὅσιος Ἰουστίνος

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ὁ Ἅγιος Σάκ ὁ Πέρσης

Ὁ Ἅγιος αὐτός, ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές, βρίσκεται στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1578 χωρὶς ὑπόµνηµα. Ἴσως νὰ εἶναι ὁ ἴδιος µε τὸν µάρτυρα Σάκτο ποὺ γιορτάζεται τὴν 25η Ἰουλίου.

Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Δερµοκαΐτης

Ἡ µνήµη του ἀναφέρεται στὸν Συναξαριστὴ Delehaye µὲ τὴν σηµείωση ὅτι ἀσκήτευσε στὸν Ὄλυµπο τῆς Βιθυνίας. Πρόκειται γιὰ τὸν Ἰωάννη τὸν µοναχὸ ποὺ ὑπῆρξε (919-944) γνωστὸς γιὰ τὴν ἁγιότητα τῆς ζωῆς του ἐπὶ Ῥωµανοῦ τοῦ Λεκαπηνοῦ, ποὺ ὁ αὐτοκράτορας αὐτός, µετὰ τὴν πτώση του, ἔστειλε σφραγισµένη ἐπιστολὴ σ᾿ αὐτὸν τὸν Ἰωάννη καὶ ἐξοµολογεῖτο τὶς ἁµαρτίες του.

Ὁ Ὅσιος Νίκων ὁ θαυµατουργὸς µαθητὴς τοῦ Ἁγίου Σεργίου

Ρῶσος (+ 1427 µ.Χ.)

Ἡ Ἁγία Hilda (Βρεταννίδα)

Λεπτοµέρειες γιὰ τὴ ζωὴ αὐτῆς τῆς ἁγίας τῆς ὀρθοδοξίας, µπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», τοῦ Χριστόφορου Κων. Κοµµοδάτου, ἐπισκόπου Τελµησσοῦ, Ἀθῆναι 1985.