Ἁγιολόγιον - Δεκέµβριος 22

Ἡ Ἁγία Ἀναστασία ἡ Μεγαλοµάρτυς (ἢ Φαρµακολύτρια)

Ὁ πατέρας της ἦταν Ῥωµαῖος πατρίκιος, Πραιτεξτάτος ὀνοµαζόµενος καὶ ἡ µητέρα της Φαῦστα. Ἡ Ἀναστασία διακρινόταν γιὰ τὴν ὀµορφιὰ τοῦ σώµατος, τὴν µόρφωση, τὸ ἄµεµπτο ἦθος καὶ τὴν σωφροσύνη της. Σὲ µικρὴ ἡλικία, παντρεύτηκε ἕνα Ῥωµαῖο ἄρχοντα, τὸν Ποπλίονα. Αὐτὸς ἦταν φανατικὸς εἰδωλολάτρης καὶ µισοῦσε θανάσιµα τοὺς χριστιανούς. Ἡ Ἀναστασία, ὅµως, ὄχι. Γι᾿ αὐτὸ καὶ δὲν ἄργησε νὰ δεχθεῖ τὸ ἅγιο Βάπτισµα καὶ νὰ γίνει χριστιανή. Ἀλλὰ καὶ ἡ στάση της δὲν ἦταν παθητική. Ἔβαζε φτωχὰ ῥοῦχα καὶ πήγαινε στὶς φυλακές, ὅπου ἔδινε τροφὲς καὶ χρήµατα στοὺς φυλακισµένους χριστιανοὺς µάρτυρες. Ὅταν ἔµαθε αὐτὸ ὁ σύζυγός της, ἐξοργισµένος τῆς εἶπε ὅτι, ἂν δὲν ἀλλάξει τὸ χριστιανικό της φρόνηµα, θὰ γίνει ὁ χειρότερος ἐχθρός της. Ἡ Ἀναστασία, χωρὶς νὰ ταραχθεῖ, ἀπάντησε στὸ σύζυγό της ὅτι αὐτὰ ποὺ λέει δὲν τὴν ἐκπλήσσουν, οὔτε τὴν φοβίζουν. Διότι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἐνηµέρωσε τοὺς ἀγωνιζόµενους πιστούς Του ὅτι: «Ἐχθροί του ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ». Δηλαδή, ἐχθροί του πιστοῦ ἀνθρώπου θὰ εἶναι οἱ ἄνθρωποι τοῦ σπιτιοῦ του, ποὺ δὲ θὰ δεχθοῦν τὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο φέρνει τὴν ἀληθινὴ καὶ οὐράνια εἰρήνη. Τότε ὁ Ποπλίων χωρὶς δισταγµὸ τὴν κατήγγειλε στὸ Διοκλητιανό. Αὐτὸς τὴν φυλάκισε καὶ κατόπιν τὴν ἐξόρισε σὲ ἕνα νησί, ὅπου ὑπέστη µαρτυρικὸ θάνατο µέσα στὴ φωτιά.

Ὁ Ἅγιος Χρυσόγονος

Ἦταν ἄνθρωπος θεοσεβὴς καὶ διδάσκαλος τῆς ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρµακολυτρίας. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ῥώµη καὶ ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (290). Ἐπειδὴ τότε κινήθηκε διωγµὸς κατὰ τῶν χριστιανῶν, ἔπιασαν καὶ τὸν Χρυσόγονο καὶ τὸν φυλάκισαν. Ὅταν ὁ Διοκλητιανὸς βρισκόταν στὴ Νίκαια, ἔµαθε ὅτι στὴ Ῥώµη ἦταν πολὺ πλῆθος χριστιανῶν φυλακισµένο, ποὺ ἂν καὶ βασανίστηκε σκληρὰ δὲν ἀρνήθηκε τὴν πίστη του, ἐπειδὴ εἶχε παρακινητὴ στὸ µαρτύριο τὸν θεῖο Χρυσόγονο. Τότε ὁ Διοκλητιανὸς διέταξε νὰ θανατωθοῦν ὅλοι οἱ χριστιανοὶ ποὺ δὲν θὰ ἀρνηθοῦν τὸν Χριστὸ καὶ τὸν Χρυσόγονο νὰ τὸν φέρουν δεµένο µπροστά του. Ὅταν λοιπὸν ὁ Χρυσόγονος παρουσιάστηκε στὸν βασιλιά, τὸ φρόνηµά του δὲν κάµφθηκε οὔτε ἀπὸ κολακεῖες, οὔτε ἀπὸ φοβέρες. Ἀντίθετα µάλιστα, µὲ θάῤῥος διακήρυξε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ µόνος ἀληθινὸς Θεὸς καὶ ὅτι οἱ Θεοὶ εἶναι πλάνη τῶν ἀνθρώπων καὶ φθορὰ τῶν ψυχῶν καὶ ἀπώλεια. Ὅταν ἄκουσε αὐτὰ ὁ τύραννος, διέταξε νὰ τὸν φέρουν σὲ ἔρηµο τόπο καὶ νὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν. Ἔτσι ὁ µακάριος Χρυσόγονος, πῆρε τὸ στεφάνι τοῦ µαρτυρίου ἀπὸ τὸν Κύριο.

Ἡ Ἁγία Θεοδότη καὶ τὰ τρία παιδιά της

Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ βασιλιᾶ Διοκλητιανοῦ (284-304) καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν Βιθυνία. Στὴ Νίκαια γνώρισε τὴν Ἁγία Ἀναστασία τὴν Φαρµακολύτρια, µαζὶ µὲ τὸν δάσκαλό της Χρυσόγονο καὶ ὅλοι µαζὶ ἐπισκέπτονταν στὶς φυλακὲς τοὺς µάρτυρες χριστιανοὺς καὶ τοὺς συµπαραστέκονταν ποικιλοτρόπως. Ὅταν τὸ ἔµαθε αὐτὸ ὁ Διοκλητιανός, θέλησε νὰ δώσει τὴν Θεοδότη γιὰ γυναῖκα στὸν ἄρχοντα Λευκάδιο (ἢ Λευκάτιο), µὲ σκοπὸ νὰ τὴν ἑλκύσει στὴν εἰδωλολατρία. Αὐτὴ ὅµως ἀρνήθηκε καὶ παραδόθηκε στὸν ἄρχοντα Βιθυνίας ὑπατικὸ Νικήτιο, ὁ ὁποῖος τὴν ἔριξε µαζὶ µὲ τὰ τρία παιδιά της στὴ φωτιά, ὅπου βρῆκαν µαρτυρικὸ θάνατο.

Ὁ Ἅγιος Ζωΐλος

Ὑπέστη µαρτυρικὸ θάνατο ἐπὶ Διοκλητιανοῦ, ὅταν µαζὶ µὲ τὶς ἅγιες γυναῖκες Ἀγάπη, Εἰρήνη καὶ Χιονία, περισυνέλεξε ἀπὸ τὰ νερὰ τῆς λίµνης τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Χρυσογόνου (µνήµη τοῦ ὁποίου προαναφέραµε). (Ἐδῶ, ὁρισµένα Συναξάρια ἀναφέρουν µαζὶ καὶ τὴν µνήµη κάποιου Ἁγίου Εὐτυχιανοῦ).

Μνήµη Θυρανοιξίας τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ

Πρόκειται γιὰ θυρανοίξια τοῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Κωνσταντινούπολη.

Τὸ φωτοδρόµιο τῆς Μεγάλης τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας (Ἁγίας Σοφίας)