H εορτή των Χριστουγέννων, εορταζόταν στη Ρώμη από το 336 μ.Χ. Στην ανατολική πλευρά της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, μία γιορτή που γινόταν στις 6 Ιανουαρίου μνημόνευε την εμφάνιση του Θεού ή του Αγίου Πνεύματος κατά τη γέννηση και τη βάπτιση του Χριστού. Εξαίρεση αποτελούσε η Ιερουσαλήμ όπου εορταζόταν μόνο η γέννηση του Χριστού.
Κατά τον 4ο αιώνα, ο εορτασμός της γέννησης του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου υιοθετήθηκε σταδιακά από τις περισσότερες ανατολικές εκκλησίες. Αντίθετα, η Αρμένικη εκκλησία ποτέ δε δέχτηκε την 25η Δεκεμβρίου ως την ημέρα γέννησης του Χριστού. Ακόμη και σήμερα τα Χριστούγεννα γιορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου. Μετά την αποδοχή των Χριστουγέννων στις ανατολικές εκκλησίες, καθιερώθηκε και ο εορτασμός της βάπτισης του Χριστού την Ημέρα των Φώτων (Επιφάνια) στις 6 Ιανουαρίου. Στη Δύση, ωστόσο, τα Επιφάνια ήταν η ημέρα κατά την οποία εορταζόταν η επίσκεψη των Μάγων στο νεογέννητο Ιησού.
Το πιο πιθανό είναι ότι οι πρώτοι Χριστιανοί επέλεξαν αυτή την ημερομηνία για την εορτή των Χριστουγέννων, για να συμπίπτει ο εορτασμός της γέννησης του Χριστού με την ρωμαϊκή γιορτή των γενεθλίων του ήλιου, μία γιορτή που γινόταν για τον εορτασμό του χειμερινού ηλιοστασίου. Στο ρωμαϊκό κόσμο, τα Σατουρνάλια (η γιορτή του Κρόνου) που γιορταζόταν στις 17 Δεκεμβρίου, ήταν η μέρα ανταλλαγής δώρων. Η 25η Δεκεμβρίου, επίσης, θεωρούνταν ως η μέρα γέννησης του θεού Μίθρα. Την ημέρα που άρχισε το νέο ρωμαϊκό έτος (1η Ιανουαρίου), ο κόσμος στόλιζε τα σπίτια του με καλλωπιστικά φυτά και φώτα και έδινε δώρα στα παιδιά και στους φτωχούς. Σε αυτά τα έθιμα προστέθηκαν και τα γερμανικά και κέλτικα τελετουργικά των Χριστουγέννων όταν οι γερμανικές φυλές εισέβαλαν στη Γαλατία, τη Βρετανία και την κεντρική Ευρώπη.
Μέσα στο χώρο της Εκκλησίας ο Ορθόδοξος Χριστιανός ζει το μυστήριο της σαρκώσεως με τις αισθήσεις του, πού μεταμορφώνονται για να γίνουν μέσα επικοινωνίας με το άρρητο. Προσκυνώντας την εικόνα της Γεννήσεως ανταποκρίνεται στο κέλευσμα της ψαλμωδίας «δεύτε ίδωμεν πιστοί» και «βλέπει» με τα μάτια του την θεολογία της σαρκώσεως αισθανόμενος την ευφροσύνη της θείας συγκαταβάσεως και κενώσεως. Το πνευματικό μεγαλείο, το μυστικό βάθος και το αισθητικό κάλλος της Ορθοδόξου τέχνης συνεργούν στη μετοχή του πιστού στο καλοάγγελτο γεγονός της ενανθρώπησης.
Εκ των τεσσάρων Ευαγγελιστών μόνο ο Λουκάς και ο Ματθαίος αρχίζουν τις αφηγήσεις τους από τη Γέννηση του Ιησού. Οι δύο αυτές περιγραφές φέρονται να συμπληρώνουν η μία την άλλη. Ενώ πληρέστερη φέρεται του Λουκά. Από τον συνδυασμό των παραπάνω και άλλων πηγών, το ιστορικό έχει ως εξής:
Επί Ρωμαίου Αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου και Ηγεμόνα Κυρήνιου της Συρίας , διατάχθηκε απογραφή πληθυσμού σε όλη την Αυτοκρατορία. (Λουκάς Β’ 1-3). Άγγελος Κυρίου επισκέφθηκε τον Ιωσήφ και τον ενημέρωσε για την Θεία Γέννηση του Θεανθρώπου εκ της Παρθένου Μαρίας (Ματθαίος Α’ 20). Τότε ο Ιωσήφ παρέλαβε την Μαρία και από την Ναζαρέτ ήλθαν στη Βηθλεέμ (της Ιουδαίας) που Βασιλεύς της περιοχής ήταν ο Ηρώδης ο Μέγας όπου και γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός (Ματθ. Β’ 1, - Λουκ. Β’ 4-7). Άγγελος Κυρίου εμφανίζεται σε ποιμένες αγγέλλοντας το χαρμόσυνο γεγονός ενώ πλήθος αγγέλων ψάλλουν «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. Β’ 8-14). Ενώ συμβαίνουν αυτά άστρο φωτεινό εξ Ανατολής οδηγεί τρεις Μάγους προς τα Ιεροσόλυμα που μετά συνάντηση με τον Βασιλέα Ηρώδη συνεχίζουν και φθάνουν στη Βηθλεέμ όπου μαζί με τους βοσκούς προσκυνούν τον Θεάνθρωπο προσφέροντας Χρυσόν Λίβανο και Σμύρνα. (Ματθ. Β’ 2-12).
Βιβλιογραφία
Oxford.Orthodoxy And The Courts In Late Antiquity/David Rohrbacher/2007
Orthodox & Christology /James Dayd /1911
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου