Η φανέρωση του Χριστού

       ʺΤότε παραγίνεται ο Ιησούς προς τον Ιωάννην του βαπτισθήναι υπʹ αυτούʺ Στην έρηµο του Ιορδάνου, όπως είναι γνωστό, είχε ζήσει όλα τα χρόνια του ο Ιωάννης ο Πρόδροµος. Εκεί, όταν πλέον ήταν άνδρας και µετά από αποκάλυψη του Θεού, βάπτιζε τους ανθρώπους και µάλιστα τους Ιεροσολυµίτες. Τους βάπτιζε κηρύσσοντας σʹ αυτούς το λόγο του θεού, που ήταν λόγος µετάνοιας και επιστροφής στο Θεό (Μαρκ. 3,1). Το βάπτισµα του Προδρόµου ήταν βάπτισµα προπαρασκευαστικό για τους βαπτιζοµένους, προκειµένου να δεχθούν αργότερα το κήρυγµα και τις εντολές του Χριστού. Άλλωστε, πολλές φορές τόνιζε σʹ αυτούς που πήγαιναν να βαπτισθούν, πως εκείνος που πρόκειται να έλθει, δηλαδή ο Χριστός, θα τους βαπτίσει µε το Άγιο Πνεύµα (όπ.π. στίχ. 11). Από πρακτικής πλευράς µπορούµε να πούµε πως όσοι αποφάσιζαν να βαπτισθούν, όσο χρόνο έµεναν στο νερό, ήσαν ʺεξοµολογούµενοι τας αµαρτίας αυτώνʺ (όπ.π. στίχ.6). Η βάπτιση του Χριστού Στον Ιορδάνη ποταµό πήγε να βαπτισθεί και ο Κύριος, αν και δεν είχε διαπράξει κάποια αµαρτία. Ποιό νόηµα είχε το βάπτισµα του Χριστού στον Ιορδάνη από τον Πρόδροµο; Ο άγιος Θεοφύλακτος παρατηρεί πως ο Χριστός δεν είχε καµία αµαρτία για να µετανοήσει, ούτε και χρειαζόταν το Άγιο Πνεύµα, αφού ο ίδιος είναι η πηγή της χάριτος. Πήγε για να τον γνωρίσει ο λαός. Επειδή στον Πρόδροµο πήγαιναν πολλοί, καταδέχθηκε ο Χριστός να έλθει να να βαπτισθεί, για τον γνωρίσει ο κόσµος. Η πρώτη δηµόσια εµφάνιση του Κυρίου είναι κατά την ηµέρα της βαπτίσεως Του. Ο Πρόδροµος ήταν το πιό κατάλληλο πρόσωπο για να Τον συστήσει στο πλήθος του κόσµου. ʺΙδέ ο αµνός του Θεού ο αίρων την αµαρτίαν του κόσµουʺ (Ιωάν. 1,29), είπε, όταν είδε τον Χριστό. Επίσης κατά τη βάπτιση του Θεανθρώπου η φωνή του Πατέρα φανέρωσε το πρόσωπο του Υιού και το Άγιο Πνεύµα σαν δείκτης επιβεβαίωσε τα λεγόµενα, πως πράγµατι ο βαπτιζόµενος είναι ο Υιός του Θεού. Έχουµε µιά εκπληκτική αποκάλυψη της Αγίας Τριάδος. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαµάς γράφει πως κατά την ανάπλαση του ανθρώπου από τον Χριστό, που είναι µιά νέα δηµιουργία, πήρε µέρος όλη η Αγία Τριάδα. Ο Πατέρας φωνάζει ʺΟύτος εστιν ο Υιός µου ο αγαπητόςʺ (Μαρκ. 3, 17), ο Υιός βαπτίζεται και το Άγιο Πνεύµα κατεβαίνει ʺωσεί περιστεράν... επʹ αυτόνʺ (όπ.π. στίχ. 16). Ο άνθρωπος είναι το µοναδικό πλάσµα που δηµιουργήθηκε µε πρότυπο την Αγία Τριάδα, ο αληθινός προσκυνητής του Τριαδικού Θεού, ο πιό στενός συγγενής του. Για τον άνθρωπο ανοίγονται οι ουρανοί και του φανερώνεται ο Θεός. Το βάπτισµα των χριστιανών Όσοι βγήκαµε από την κολυβήθρα της Εκκλησίας έχουµε πάνω µας, κατά τον ιερό Χρυσόστοµο, ʺτην ιδέαν του Χριστούʺ, δηλαδή τη µορφή του Χριστού. Με άλλα λόγια, είµαστε χριστοειδείς. Έχουµε γεµίσει µε τις δωρεές του Αγίου Πνεύµατος. Το Άγιο Πνεύµα µας έδωσε τα όπλα για να πολεµάµε. Μας έδωσε πίστη για να αντιµετωπίζουµε την αµφισβήτηση του Χριστού, υποµονή για να δείχνουµε καρτερία στους πειρασµούς του διαβόλου, στις θλίψεις της ζωής, στις πικρίες των αποτυχιών µας. Μας έδωσε χαρίσµατα ελπίδας για να ατενίζουµε µε θάρρος το µέλλον κ.α. Όλα αυτά σκοπό έχουν στο τέλος να κερδίσουµε τον Χριστό, που είναι η Βασιλεία του Θεού. Οι χριστιανοί δεν είναι αργοί αλλά ετοιµοπόλεµοι. Επίσης, στο βάπτισµα του Χριστού ο Πρόδροµος αποκάλυψε το πρόσωπό Του. Το ίδιο κάνει και η Εκκλησία, φανερώνει τον Χριστό στους ανθρώπους. Σʹ αυτούς που αναζητούν τον Κύριο ή έχουν εγκάρδιο πόθο να τον συναντήσουν, η Εκκλησία σαν τον Πρόδροµο τους τον δείχνει. Ο Χριστός βρίσκεται µέσα στα µυστήρια, στην προσευχή, στην Αγία Γραφή, στο θείο λόγο, στη µυστική ευλογία της Ευχαριστίας, στην εφαρµογή των εντολών, στο πρόσωπο του αδελφού µας. Ο Κύριος, αδελφοί µου, καταδέχθηκε να βαπτισθεί µαζί µε τους ανθρώπους, που είναι δούλοι του Θεού, για να µας αποκαλύψει το πρόσωπο Του. Έτσι και η Εκκλησία, και µόνον αυτή, µε ασφάλεια µας δείχνει ποιός είναι ο Χριστός και πως µπορούµε να συνδεθούµε µαζί Του. Ας τον συναντήσουµε προσωπικά µέσα από την κοινωνία µας µε την Εκκλησία για να σωθούµε.

         «Ακούσας δε ότι Ιωάννης παρεδόθη, ανεχώρησεν εις την Γαλιλαίαν» Η συµπεριφορά του Χριστού απέναντι στους ανθρώπους δεν ήταν µονολιθική. Είχε µιά ποικιλία εκδηλώσεων. Άλλωστε ο Χριστός ενσαρκώθηκε και φανερώθηκε στους ανθρώπους και έτσι αποκαλύφθηκε η σοφία του, µε σκοπό «προτεθήναι την αυτού πολιτείαν εις µίµησιν», δηλαδή για να γίνει η ζωή του σε µας πρότυπο γιά µίµηση, παρατηρεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαµάς. Ανάλογα µε την κάθε περίπτωση που του παρουσιαζόταν, ενεργούσε. Όχι διπλωµατικά και µε ιδιοτέλεια, αλλά πάντοτε έχοντας ως γνώµονα τη σωτηρία του ανθρώπου. Άλλοτε µιλούσε ταπεινά για το πρόσωπό του κι άλλοτε απεκάλυπτε τη θεότητά του. Άλλοτε ερχόταν στα Ιεροσόλυµα και µιλούσε µπροστά σ’ όλο τον κόσµο για θέµατα σοβαρότατα κι άλλοτε έφευγε και κρυβόταν στη Γαλιλαία για να αποφύγει το φθόνο των εχθρών του και την άκαιρη σύλληψή του. Μιά τέτοια περίπτωση είναι κι αυτή που περιγράφει το σηµερινό Ευαγγέλιο. Γιατί αναχώρησε ο Κύριος στη Γαλιλαία; Η αναχώρησή του έγινε µετά τη σύλληψη του Ιωάννου του Προδρόµου (Ματθ. 4,12). Ένας λόγος είναι ότι ο Ιησούς απέφευγε τη δηµοσιότητα και απέβλεπε στην προετοιµασία των µαθητών του για το επικείµενο πάθος του. Άλλος λόγος είναι ότι ακόµα δεν είχε έλθει η ώρα του να στευρωθεί «ού τό παθείν φεύγων, δια τούτο γαρ ελήλυθεν, αλλά καιρόν αναµένων επιτήδειον εις τούτο», δηλαδή ο Κύριος δεν ήταν ένας δειλός που επέφευγε τους κινδύνους του έργου του, αλλά ήταν συνετός και επεδίωκε τον κατάλληλο καιρό για να σταυρωθεί, θα σηµειώσει ο άγιος Κύριλλος. Ο ίδιος είχε πει πως στον κόσµο αυτό ήλθε, για να σταυρωθεί «αλλά διά τούτο ήλθον εις την ώραν ταύτην» (Ιωάν. 12,27). Εάν σταυρωνόταν γρήγορα, θα καταστρεφόταν µεγάλο µέρος του έργου του. Η φυγή του δεν ήταν δειλία αλλά σωφροσύνη. Δεν έβαζε σε άσκοπους κινδύνους τον εαυτό του. Επιτρέπονται οι υπερβολές στους χριστιανούς; Το παράδειγµα του Κυρίου µας, που απέφευγε να εκτεθεί άσκοπα, έχει πολλά να µας πεί. Τίποτε δεν πρέπει να κάνουµε µε διάθεση υπερβολής. Ούτε συντηρητικοί να είµαστε αλλά ούτε και φιλελεύθεροι στα πνευµατικά θέµατα. Ακόµη και στις κοσµικές υποθέσεις µας να ενεργούµε συνετά. Πάντοτε να ακολουθούµε τη µέση οδό που διατηρεί η Εκκλησία µας. Να αναφέρουµε µερικά παραδείγµατα: Ας δούµε το παράδειγµα της νηστείας. Άλλοι νηστεύουν πολύ κι άκριτα, κι άλλοι, ίσως είναι οι πιό πολλοί, καθόλου. Ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης λέγει πως ο άνθρωπος οφείλει να είναι «δόκιµος ζυγοστάτης», δηλαδή καλή ζυγαριά. Ούτε την ασιτία να επικροτήσει, γιατί θα τον οδηγήσει στην ατονία και στην κατάρρευση, αλλ’ ούτε και την πολυφαγία, γιατί θα τον οδηγήσει στην ασωτία. Οι διάφορες πνευµατικές ασκήσεις της αρετής να είναι σύµµετρες µε τις δυνάµεις µας για να έχουµε κανονική πνευµατική πρόοδο. Πολλές φορές άνθρωποι που πρωτογνώρισαν τον Χριστό, έπεσαν µε τα µούτρα στην πνευµατική ζωή κι όταν έφυγε ο ζήλος ξαναγύρισαν στις προηγούµενες συνήθειές τους κι έγιναν χειρότεροι «και γίνεται τα έσχατα του ανθρώπου εκείνου χείρονα των πρώτων» (Ματθ. 12,45). Το ίδιο συµβαίνει και µε άλλα ζητήµατα. Δεν πρέπει να βλέπουµε παντού εχθρούς της Εκκλησίας, αλλ’ ούτε και να αµνηστεύουµε αυτούς που την διαβάλλουν και την συκοφαντούν. Στην πνευµατική ζωή να υπάρχει ένα µέτρο. Στη συναναστροφή µας µε τους άλλους να έχουµε διάκριση, ώστε να αντιληφθούµε ποιός είναι ο κατάλληλος καιρός για να µιλήσουµε στον άλλο για το Χριστό και για θέµατα πνευµατικά. Ενδέχεται αντί για καλό να κάνουµε κακό.